Fundacja rodzinna. Pytania i odpowiedzi
W książce kompleksowo omówiono instytucję fundacji rodzinnej z punktu widzenia przedsiębiorców, którzy troszczą się o sprawy majątkowe i zabezpieczenie finansowe najbliższych. W przystępny sposób autor przedstawia zasady ustanawiania fundacji rodzinnej i zarządzania nią. Fundacja rodzinna ma bowiem funkcjonować niezależnie od porządku dziedziczenia i bez uszczerbku dla praw spadkobierców. Powinna profesjonalnie zarządzać otrzymanym majątkiem i dzięki temu realizować świadczenia na rzecz beneficjentów. Majątek fundacji rodzinnej mogą tworzyć także inne aktywa niż przedsiębiorstwo. Celem istnienia fundacji oprócz zabezpieczenia prywatnego majątku ma być również zapewnienie ciągłości aktywności gospodarczej przedsiębiorstwa. Wejście w życie tej nowej insytucji prawnej zmienia podejście do planowania spadkowego, a także wprowadza istotne zmiany w prawie spadkowym i podatkowym. W połączeniu z rozrządzeniami testamentowymi, zapisem windykacyjnym i zarządem sukcesyjnym pozwala kompleksowo ująć wszystkie, nawet te najbardziej newralgiczne, kwestie związane z losami majątku na wypadek śmierci. Wszystkie zagadnienia związane z ustanowieniem i funkcjonowaniem fundacji rodzinnej zostały ujęte w formie pytań i odpowiedzi, aby opracowanie było możliwie jak najbardziej praktyczne, a przedstawiana problematyka jasna i zrozumiała dla czytelnika. Publikacja jest przeznaczona przede wszystkim dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą jako osoby fizyczne, ale także wspólników, którzy podejmują decyzje związane z planowaniem spadkowym i dziedziczeniem swojego majątku. Zainteresuje również menedżerów, osoby zajmujące się zarządzaniem projektami i finansami, jak również biegłych rewidentów, notariuszy, adwokatów i radców prawnych, sędziów, komorników, doradców podatkowych.
Wykaz skrótów | str. 21
Wprowadzenie | str. 23
Rozdział I
KWESTIE ZASADNICZE ZWIĄZANE Z FUNDACJĄ RODZINNĄ | str. 27
Pytanie nr 1
W jakim celu powstaje fundacja rodzinna? | str. 27
Pytanie nr 2
Czy nie będzie już możliwości utworzenia innej fundacji niż fundacja rodzinna? | str. 28
Pytanie nr 3
Czy fundacja inna niż rodzinna może być zmuszona zakończyć działalność, gdy w polskim prawie pojawiła się fundacja rodzinna? | str. 29
Pytanie nr 4
Czy fundacja rodzinna może być utworzona przez przedsiębiorców? | str. 31
Pytanie nr 5
Czy fundacja rodzinna już od momentu ustanowienia będzie miała osobowość prawną? | str. 31
Pytanie nr 6
Czy rejestr fundacji rodzinnych będzie jawny? | str. 32
Pytanie nr 7
Czy beneficjenci oraz inne osoby (podmioty) współpracujące z fundacją rodzinną mogą ponieść konsekwencje błędnych lub nieprawdziwych danych w rejestrze fundacji rodzinnych? | str. 33
Pytanie nr 8
Czy fundacja rodzinna już od momentu powstania będzie mogła dokonywać wypłat na rzecz osób uprawnionych? | str. 34
Pytanie nr 9
Czy fundacja rodzinna będzie miała wspólników? | str. 35
Pytanie nr 10
Czy spadkobiercy fundatora fundacji rodzinnej będą automatycznie uprawnieni do świadczeń powołanej przez niego fundacji? | str. 35
Pytanie nr 11
Czy powołanie fundacji rodzinnej jest obowiązkowe dla jakichś podmiotów? | str. 36
Pytanie nr 12
Czy polski obywatel nie może być już fundatorem lub beneficjentem zagranicznej fundacji rodzinnej? | str. 37
Pytanie nr 13
Czy fundacja rodzinna może być ustanowiona przez rolników? | str. 37
Pytanie nr 14
Czy osoby wykonujące wolne zawody oraz artyści mogą ustanowić fundację rodzinną? | str. 39
Pytanie nr 15
Czy można ustanowić więcej niż jedną fundację rodzinną? | str. 39
Pytanie nr 16
Czy fundacja rodzinna będzie prowadzić działalność gospodarczą jak inne podmioty? | str. 40
Pytanie nr 17
Czy fundacja rodzinna musi prowadzić działalność gospodarczą? | str. 43
Pytanie nr 18
Czy fundacja rodzinna będzie prowadziła działalność gospodarczą przedsiębiorcy, który ustanowił fundację rodzinną? | str. 43
Pytanie nr 19
Czy fundator może nadal sporządzić swój testament? | str. 44
Pytanie nr 20
Czy po wniesieniu pieniędzy lub rzeczy do fundacji fundator nadal będzie ich właścicielem? | str. 44
Pytanie nr 21
Czy proces związany z sukcesją przedsiębiorstwa trzeba będzie powtarzać po ustanowieniu fundacji rodzinnej? | str. 45
Pytanie nr 22
Czy fundacja rodzinna może zatrudniać pracowników? | str. 45
Pytanie nr 23
Czy fundator będzie mógł wykonywać swoje dotychczasowe uprawnienia wspólnika po wniesieniu udziałów do fundacji? | str. 46
Pytanie nr 24
Czy fundacja rodzinna to jedyne rozwiązanie dla przedsiębiorców na wypadek śmierci? | str. 46
Pytanie nr 25
Czy w umowie spółki należy zawrzeć postanowienia związane ze śmiercią wspólnika mimo planów związanych z ustanowieniem fundacji rodzinnej? | str. 47
Pytanie nr 26
Czy i kiedy ustanawiać fundację rodzinną w testamencie? | str. 48
Pytanie nr 27
Jaka czynność związana z ustanowieniem fundacji rodzinnej jest kluczowa? | str. 48
Pytanie nr 28
Czy do fundacji rodzinnej można wnosić nieruchomość lub nieruchomości? | str. 49
Pytanie nr 29
Czy majątek fundacji będzie uwzględniany przy obliczaniu zachowku? | str. 49
Rozdział II
POWSTANIE FUNDACJI RODZINNEJ | str. 53
Pytanie nr 30
Czy do ustanowienia fundacji rodzinnej wystarczy decyzja i chęć pracy na jej rzecz członków danej rodziny? | str. 53
Pytanie nr 31
Czy fundacja rodzinna może być ustanowiona tylko przez najbliższych członków rodziny? | str. 53
Pytanie nr 32
Czy jeden małżonek może ustanowić fundację rodzinną? | str. 54
Pytanie nr 33
Czy fundatorem fundacji rodzinnej może być spółka? | str. 54
Pytanie nr 34
Czy fundator może przekazać swoje uprawienia? | str. 55
Pytanie nr 35
Jeśli fundacja została ustanowiona przez więcej niż jednego fundatora, to czy muszą oni razem wykonywać swoje uprawnienia? | str. 56
Pytanie nr 36
Czy fundator będzie odpowiadał za zobowiązania fundacji? | str. 56
Pytanie nr 37
Za jakie zobowiązania fundatora będzie odpowiadała fundacja rodzinna? | str. 57
Pytanie nr 38
Czy odpowiedzialność fundacji za zobowiązania fundatora jest ograniczona? | str. 58
Pytanie nr 39
Czy nazwa fundacji rodzinnej może być dowolna? | str. 59
Pytanie nr 40
Czy do fundacji rodzinnej fundator może wnieść aktywa o dowolnej wartości? | str. 59
Pytanie nr 41
Czy fundator do fundacji rodzinnej może wnieść tylko środki pieniężne? | str. 60
Pytanie nr 42
Czy fundator będzie mógł wycofać wniesiony wkład? | str. 61
Pytanie nr 43
Czy aktywa mogą być wniesione do fundacji rodzinnej tylko na początku jej działalności? | str. 62
Pytanie nr 44
Czy do powstania fundacji rodzinnej wystarczy zwykłe pisemne oświadczenie fundatora? | str. 62
Pytanie nr 45
Co jest potrzebne do powstania fundacji rodzinnej? | str. 63
Pytanie nr 46
Co musi zawierać statut fundacji rodzinnej? | str. 64
Pytanie nr 47
Czy ustanowienie fundacji rodzinnej rodzi konieczność powołania zarządcy sukcesyjnego? | str. 70
Pytanie nr 48
Czy fundację rodzinną może ustanowić cudzoziemiec? | str. 70
Rozdział III
OSOBY UPRAWNIONE DO ŚWIADCZEŃ OD FUNDACJI RODZINNEJ | str. 71
Pytanie nr 49
Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej? | str. 71
Pytanie nr 50
Czy fundacja rodzinna może ograniczyć wskazanie beneficjentów? | str. 71
Pytanie nr 51
Jakie świadczenia może spełniać fundacja rodzinna na rzecz beneficjentów? | str. 72
Pytanie nr 52
Czy świadczenia w postaci środków pieniężnych fundacja rodzinna może przekazywać beneficjentowi w gotówce? | str. 73
Pytanie nr 53
Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej? | str. 73
Pytanie nr 54
Czy beneficjentem fundacji rodzinnej może być sam fundator? | str. 74
Pytanie nr 55
Czy beneficjent może zrezygnować ze świadczeń fundacji rodzinnej? | str. 74
Pytanie nr 56
W jaki sposób beneficjent może zrzec się świadczenia? | str. 75
Pytanie nr 57
Co jest potrzebne do wykonania świadczenia na rzecz beneficjenta? | str. 75
Pytanie nr 58
Czy fundacja rodzinna będzie dysponować dokładnymi danymi beneficjentów? | str. 75
Pytanie nr 59
Czy dane beneficjentów fundacji rodzinnej będą jawne? | str. 77
Pytanie nr 60
Czy beneficjent może nie otrzymać świadczenia od fundacji rodzinnej, nawet gdy fundacja rodzinna ma wszystkie dane potrzebne do jego przekazania? | str. 77
Pytanie nr 61
Kiedy należy uznać, że fundacja rodzinna będzie miała problemy z wypłacalnością? | str. 79
Pytanie nr 62
Czy beneficjent będzie mógł rozporządzać swoim świadczeniem na wypadek śmierci? | str. 79
Pytanie nr 63
Czy świadczeniem, jakie otrzymuje beneficjent, będzie on mógł swobodnie rozporządzać za życia? | str. 80
Pytanie nr 64
Czy beneficjent może być zobowiązany do zwrotu świadczenia? | str. 80
Pytanie nr 65
Czy beneficjent musi liczyć się w każdym czasie z obowiązkiem zwrotu świadczenia? | str. 81
Pytanie nr 66
Czy beneficjent będzie miał wpływ na działalność fundacji rodzinnej? | str. 81
Pytanie nr 67
Czy zarząd może odmówić beneficjentowi udzielania wyjaśnień lub dostępu do dokumentów? | str. 82
Pytanie nr 68
Co może zrobić beneficjent fundacji rodzinnej, który uważa, że bezpodstawnie odmówiono mu udzielenia wyjaśnień lub dostępu do dokumentów fundacji rodzinnej? | str. 83
Pytanie nr 69
Czym jest zgromadzenie beneficjentów? | str. 83
Pytanie nr 70
Czy fundacja rodzinna może nie mieć zgromadzenia beneficjentów, a bieżącą obsługą świadczeń będzie zajmował się zarząd fundacji rodzinnej? | str. 85
Pytanie nr 71
Czy beneficjent fundacji rodzinnej musi brać udział w zgromadzeniu beneficjentów? | str. 85
Pytanie nr 72
Kto zwołuje zgromadzenie beneficjentów? | str. 86
Pytanie nr 73
Czy beneficjent lub beneficjenci sami mogą żądać zwołania zgromadzenia beneficjentów, nawet jeśli w fundacji działa zarząd? | str. 86
Pytanie nr 74
Czy beneficjent musi osobiście brać udział w zgromadzeniu beneficjentów? | str. 87
Pytanie nr 75
Czy poza zgromadzeniem beneficjentów beneficjent może wpływać na działalność zarządu lub rady nadzorczej? | str. 87
Pytanie nr 76
Czy beneficjent lub beneficjenci sami mogą zmienić statut fundacji rodzinnej? | str. 89
Rozdział IV
ZARZĄDZANIE FUNDACJĄ RODZINNĄ | str. 90
Pytanie nr 77
Czy fundacją rodzinną zarządzają osoby, które otrzymują świadczenia z fundacji rodzinnej? | str. 90
Pytanie nr 78
Jakie zadania wykonuje zarząd fundacji rodzinnej? | str. 91
Pytanie nr 79
Czy zarząd fundacji rodzinnej musi być liczny? | str. 93
Pytanie nr 80
Czy zarząd fundacji rodzinnej może być jednoosobowy? | str. 94
Pytanie nr 81
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej powinien w swojej działalności przestrzegać jakichś szczególnych zasad? | str. 94
Pytanie nr 82
Kto może być członkiem zarządu fundacji rodzinnej? | str. 97
Pytanie nr 83
Kto nie może być członkiem zarządu fundacji rodzinnej? | str. 97
Pytanie nr 84
Czy osoba skazana może pełnić funkcję członka zarządu fundacji rodzinnej? | str. 100
Pytanie nr 85
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej w jakiś szczególny sposób musi zgodzić się na pełnienie funkcji? | str. 101
Pytanie nr 86
Czy w sytuacji, gdy zarząd fundacji rodzinnej tworzy kilka osób, to wszyscy są tak samo uprawieni do zarządzania fundacją rodzinną? | str. 101
Pytanie nr 87
Czy każdy z członków zarządu fundacji rodzinnej może podpisywać umowy z podmiotami zewnętrznymi? | str. 102
Pytanie nr 88
Ile trwa kadencja członka zarządu fundacji rodzinnej? | str. 103
Pytanie nr 89
Kto powołuje zarząd fundacji rodzinnej? | str. 104
Pytanie nr 90
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może nie być odwołany? | str. 105
Pytanie nr 91
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może zrezygnować? | str. 105
Pytanie nr 92
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może pełnić swoją funkcję nieodpłatnie? | str. 106
Pytanie nr 93
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może podpisać umowę z fundacją rodzinną? | str. 107
Pytanie nr 94
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej, który jest jednocześnie beneficjentem (otrzymuje świadczenie od fundacji) może podpisać umowę z fundacją rodzinną? | str. 107
Pytanie nr 95
Czy posiedzenia zarządu muszą odbywać się w lokalu fundacji rodzinnej? | str. 108
Pytanie nr 96
Czy członek zarządu fundacji rodzinnej może ponosić odpowiedzialność prywatnym majątkiem za nieprawidłowe zarządzanie? | str. 108
Pytanie nr 97
Po co jest rada nadzorcza w fundacji rodzinnej? | str. 109
Pytanie nr 98
Czy w fundacji rodzinnej musi być rada nadzorcza? | str. 110
Pytanie nr 99
Czy można być jednocześnie członkiem rady nadzorczej i zarządu fundacji rodzinnej? | str. 110
Pytanie nr 100
Ile osób musi liczyć rada nadzorcza? | str. 111
Pytanie nr 101
Kto powołuje członka rady nadzorczej fundacji rodzinnej? | str. 111
Pytanie nr 102
Czy rada nadzorcza przeprowadza także audyty fundacji rodzinnej? | str. 112
Pytanie nr 103
Jak często przeprowadzany jest audyt w fundacji rodzinnej? | str. 113
Pytanie nr 104
Kto przeprowadza audyt w fundacji rodzinnej? | str. 114
Pytanie nr 105
Czy osobą dokonującą audytu może być członek rady nadzorczej? | str. 115
Pytanie nr 106
Kto wybiera audytorów fundacji rodzinnej? | str. 116
Pytanie nr 107
Jakie dane musi podawać fundacja rodzinna w swojej działalności? | str. 116
Pytanie nr 108
Czym zarządzanie finansami fundacji rodzinnej różni się od zarządzania w innych podmiotach? | str. 117
Pytanie nr 109
Czy fundator i beneficjent fundacji rodzinnej mogą mieć wpływ na bieżące zarządzanie fundacją rodzinną, jeśli nie są członkami zarządu? | str. 117
Rozdział V
ZAKOŃCZENIE DZIAŁALNOŚCI FUNDACJI RODZINNEJ | str. 118
Pytanie nr 110
Czy z uwagi na wielopokoleniowy charakter fundacji rodzinnej taka fundacja nigdy nie może zakończyć swojej działalności? | str. 118
Pytanie nr 111
Kiedy fundacja rodzinna ulega rozwiązaniu? | str. 119
Pytanie nr 112
Czy tylko statut może określać przyczyny rozwiązania fundacji rodzinnej? | str. 120
Pytanie nr 113
Czy zarządzanie fundacją rodzinną w sposób sprzeczny z jej celem lub interesami beneficjentów automatycznie oznacza zakończenie działalności fundacji? | str. 121
Pytanie nr 114
Czy fundacja rodzinna może być rozwiązana, jeśli jej beneficjent jest małoletni? | str. 122
Pytanie nr 115
Kiedy rozpoczyna się likwidacja fundacji rodzinnej i na czym ona polega? | str. 122
Pytanie nr 116
Kto otrzymuje mienie fundacji po jej rozwiązaniu? | str. 123
Pytanie nr 117
Czy takie same są przyczyny rozwiązania fundacji rodzinnej w organizacji jak fundacji rodzinnej? | str. 123
Pytanie nr 118
Czy fundacja rodzinna może zakończyć działalność w wyniku upadłości? | str. 124
Rozdział VI
PODATKI W FUNDACJI RODZINNEJ | str. 125
Pytanie nr 119
Czy fundacja rodzinna będzie płaciła podatek z tytułu swojej działalności? | str. 125
Pytanie nr 120
Kiedy fundacja rodzinna będzie płaciła podatek od świadczeń? | str. 126
Pytanie nr 121
Czy inna będzie stawka podatku i podstawa obliczenia podatku, jeśli fundacja rodzinna jako świadczenie nie będzie wypłacała środków pieniężnych? | str. 126
Pytanie nr 122
Czy rozwiązaniu fundacji rodzinnej będzie także towarzyszyło prawo do zwolnienia podatkowego? | str. 128
Pytanie nr 123
Czy fundacja będzie płaciła podatek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej? | str. 129
Pytanie nr 124
Czy fundacja rodzinna będzie płaciła tzw. podatek od przychodów z budynków? | str. 130
Pytanie nr 125
Czy od wysokich świadczeń wypłacanych przez fundację rodzinną będzie pobierana danina solidarnościowa? | str. 130
Pytanie nr 126
Czy wniesienie przez fundatora mienia do fundacji rodzinnej będzie opodatkowane? | str. 131
Pytanie nr 127
W jakich terminach fundacja rodzinna będzie rozliczała podatek? | str. 131
Pytanie nr 128
Czy fundator lub beneficjent fundacji będą zwolnieni z podatku od spadków i darowizn, tak jak przy dziedziczeniu? | str. 132
Pytanie nr 129
Czy zwolnienie podatkowe dla najbliższych fundatora będzie możliwe w sytuacji, gdy fundacja będzie miała kilku fundatorów? | str. 133
Pytanie nr 130
Czy osoby, które nie są osobami bliskimi fundatora będą płacić podatek od otrzymywanych świadczeń? | str. 133
Pytanie nr 131
Czy za rozliczenia podatkowe i ewentualne zaległości podatkowe będzie odpowiadał beneficjent fundacji rodzinnej? | str. 134
Pytanie nr 132
Czy fundacja rodzinna będzie miała preferencje podatkowe w podatku od towarów i usług? | str. 134
Pytanie nr 133
Czy fundacja rodzinna będzie odpowiedzialna za zaległości podatkowe fundatora? | str. 135
Pytanie nr 134
Czy fundacja rodzinna może przekazywać informacje dotyczące swojej działalności i konkretnych beneficjentów na przykład naczelnikowi urzędu skarbowego? | str. 136
Pytanie nr 135
Jaka będzie odpowiedzialność karna za brak spełnienia żądania organu Krajowej Administracji Skarbowej? | str. 137
Podsumowanie | str. 139
