Herosi i "chachary"
Praca przedstawia obraz Górnoślązaka, ukazanego w 30. latach XX w. w śląskich dziełach epickich i konfrontuje go z przedstawieniem Ślązakach przez publicystów. Bada również, w jakiej ilości na formę obrazu wpływa pochodzenie autora oraz czy w literaturze mamy do czynienia z portretem czy autoportretem Górnoślązaka.
Opisy postaci w dziełach Poli Gojawiczyńskiej, Haliny Krahelskiej, Gustawa Morcinka i Wilhelma Szewczyka noszą znamiona okresu, w którym żyli główni bohaterowie i naoczni świadkowie.
W portrecie naszkicowanym przez Gojawiczyńską szczególna uwaga zwrócona jest na śląską kobietę. Jej obraz z XIX w., typowych, funkcjonujących stereotypów, ustępuje na rzecz heroicznej „Matki Polki”. Poprzez feministyczną tendencję i wiele obserwacji kobiety na Śląsku, autorka przedstawia w swoim portrecie niezależną od „opiekuńczego ramienia mężczyzny” kobietę, „z sercem i rozumem na właściwym miejscu”.
Halina Krahelska poświęca szczególną uwagę sytuacji śląskich pracowników, którzy uczestniczyli w Powstaniach Śląskich i którzy byli wypędzani i skazywani na wieloletnie bezrobocie. Tragedia tej sytuacji naświetlona jest też w powieści „Hanys” autorstwa Wilhelma Szewczyka.
Nie do przecenienia są również artystyczne osiągnięcia Morcinka przy opisach górników. Można powiedzieć o wykreowanym w jego powieści micie górników, którym codziennie śmierć w oczy patrzy, gotowych do nieludzkich wysiłków i solidarnych w bohaterskiej odwadze. Znających swoją wartość, opierającą się na godności.
Analiza reportaży 30. lat okresu międzywojennego pokazuje nam, że zarówno krajobraz przemysłowy, jak również człowiek tego obszaru – pracownik, który był dwujęzyczny, był w stanie obsłużyć skomplikowane narzędzia, wysoko cenił swoją pracę i był przyzwyczajony do warunków demokratycznych – budziły zainteresowanie dziennikarzy.
Podsumowując można stwierdzić, że śląska literatura wykreowała nowe mity „Górnika”, „Człowieka pogranicza” i „Ślązaczki”.
Niy je leko być Ślonzokiym. Ale jak się już je Ślonzokiem, to czy idzie być kim inkszym? Bycie Ślonzokiym to je stan duszy, a niy żodne obywatelstwo.
Zbigniew Kadłubek, Listy z Rzymu
- Kategorie:
- Język wydania: polski
- ISBN: 978-83-7587-200-2
- ISBN druku: 978-83-7587-200-2
- Liczba stron: 228
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Wstęp 7 Rozdział 1. Przegląd stanowisk ujmujących zagadnienia literatury regionalnej 19 Rozdział 2. Autorzy, bohaterowie literaccy i portret Górnoślązaka 41 2.1. Śląsk i Ślązacy w epice Poli Gojawiczyńskiej 41 2.1.1. Ludzie z „osady przy kopalni” 45 2.1.2. Kobiety – portret zbiorowy 53 2.1.3. „Swój” i „obcy” 66 2.1.4. Śląska klasa średnia 68 2.1.5. Opinia krytyki regionalnej i ogólnopolskiej wobec śląskiej twórczości Poli Gojawiczyńskiej 75 2.1.6. Podsumowanie 78 2.2. Bohater tragiczny w powieści Zdrada Heńka Kubisza Haliny Krahelskiej 80 2.2.1. Dramat rozczarowań 84 2.2.2. „Świat panów” 94 2.2.3. Przeciw mitom 97 2.2.4. Podsumowanie 100 Rozdział 3. Autorzy, bohaterowie literaccy i autoportret Górnoślązaka 103 3.1. Wyrąbany chodnik – autoportret z retuszem 103 3.1.1. Ludzie z kopalni 108 3.1.2. Praca – maszyna – człowiek – praca – maszyna – człowiek… 118 3.1.3. Demokratyzacja stosunków w pracy 123 3.1.4. „My” i „oni” 128 3.1.5. Herosi i „chachary” 139 3.1.6. Kobiety – wychowanie – młodzież 156 3.1.7. Pierwsze głosy krytyków o powieści Gustawa Morcinka 162 3.1.8. Podsumowanie 163 3.2. Hanys/Hanys/„hanys” 167 3.2.1. Błogosławiona praca… 168 3.2.2. Ojczyzno, módl się za nami! 169 3.2.3. Język poematu – właściwość etniczna 170 Rozdział 4. Wizerunek Górnoślązaka w reportażu literackim 175 4.1. Zafascynowanie pracą 176 4.2. Duszą Śląska jest Ślązak… 179 4.3. Wobec człowieka pogranicza 186 4.4. Posmak „amerykanizmu” 190 4.5. Podsumowanie 196 Rozdział 5. Portret Górnoślązaka – próba syntezy 199 5.1. Badanie literatury jako badanie kultury 199 5.2. Interferencja czasoprzestrzeni i bohatera literackiego 201 5.3. Trzy mity 214 Zamiast zakończenia 221 Summary 223 Résumé 225 Zusammenfassung 227