Logistyka w Aglomeracji Wałbrzyskiej – analiza i ocena współczesnych trendów rozwojowych
Rozwój gospodarczy miast i całych regionów, a także jakość życia ich mieszkańców zdeterminowane są przez stan infrastruktury logistycznej. Do kluczowych elementów świadczących o atrakcyjności danego miasta i regionu można zaliczyć: dostępność komunikacyjną, korzystne warunki dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zróżnicowaną bazę ekonomiczną oraz warunki życia na danym terenie. Dostępność komunikacyjna miasta i regionu to wypadkowa m.in. sieci drogowych i kolejowych, węzłów komunikacyjnych i transportowych, bezpośrednich połączeń komunikacyjnych na odpowiednim poziomie, w tym międzynarodowych.
Wałbrzych od wielu lat przechodzi trudny okres restrukturyzacji, rozwijając się jako jeden z regionalnych ośrodków kulturalnych, administracyjnych i turystycznych Dolnego Śląska. Jednocześnie jest to jeden z największych ośrodków przemysłu motoryzacyjnego w Europie Środkowej, a Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna „INVEST PARK” (WSSE) zaliczana jest do jednych z najlepszych lokalizacji inwestycyjnych. Obecnie WSSE posiada tereny w 58 lokalizacjach południowo-zachodniej Polski, w bezpośrednim sąsiedztwie Niemiec i Czech. Wśród ok. 220 inwestorów działają globalne koncerny, jak również małe i mikro przedsiębiorstwa. Aspekty te sprawiają, że zarówno lokalnie, jak i regionalnie realizowanych jest wiele przepływów logistycznych (w tym ludzi, środków transportowych, ładunków), a interesy przedsiębiorców czasem kolidują z potrzebami mieszkańców poszczególnych gmin. Wałbrzych jest także liderem Aglomeracji Wałbrzyskiej (AW), która powstała 04.04.2012 r., na mocy podpisanej „Deklaracji Aglomeracji Wałbrzyskiej”. W tym kontekście szczególnie istotna stała się realizacja koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz zintegrowanego zarządzania rozwojem terytorialnym 22 gmin, które aktualnie tworzą Aglomerację.
Kilkuletnia historia i wspólne działania w ramach obszaru funkcjonalnego, jakim jest AW skłoniły autorki monografii do podjęcia w 2016 roku decyzji o realizacji projektu badawczego pt. Wpływ rozwoju logistyki na konkurencyjność Aglomeracji Wałbrzyskiej – analiza i ocena współczesnych trendów, finansowanego przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu (PWSZ AS). Za cel główny badań przyjęto: rozpoznanie realizowanych w AW koncepcji rozwojowych, w kontekście społeczno-gospodarczych uwarunkowań rozwoju logistyki (w tym infrastruktury logistycznej) Wałbrzycha oraz gmin należących do AW, a także wskazanie rekomendowanych działań prorozwojowych w wybranych obszarach. Projekt zrealizowano w ciągu dwóch lat (grudzień 2016 - grudzień 2018), a jego efektem końcowym jest oddana w ręce Czytelników monografia.
Na strukturę książki składa się wstęp, siedem rozdziałów oraz podsumowanie - odpowiadających przyjętej strategii badawczej. W opracowaniu podkreślono rolę logistyki nie tylko w sprawnym funkcjonowaniu miast i regionów, poprawie jakości życia ich mieszkańców oraz innych grup interesariuszy, ale także jej istotny wpływ na konkurencyjność tych obszarów. W ramach przeprowadzonych badań empirycznych znalazło się wiele analiz dokumentów strategicznych, budżetów gmin, a także danych statystycznych, dotyczących m.in. demografii, rynku pracy, czy też potencjału gospodarczego poszczególnych gmin AW. Kluczowa w kontekście podejmowanego przez autorki tematu była analiza i ocena podejmowanych na tym obszarze działań inwestycyjnych w zakresie infrastruktury logistycznej – w tym analiza wydatków inwestycyjnych ponoszonych przez poszczególne gminy (w latach 2015-2017) na infrastrukturę transportową. Analizie poddano także zrealizowane w latach 2007-2013 projekty transportowe oraz obecnie realizowane i planowane do realizacji kluczowe (w kontekście rozwoju całego regionu) projekty inwestycyjne. Integralną częścią badań były przeprowadzone wśród mieszkańców, przedsiębiorstw i jednostek samorządów terytorialnych (JST), należących do AW badania ankietowe oraz wywiady pogłębione, w wyniku których pozyskano opinie od 1150 mieszkańców, 40 przedsiębiorstw oraz 19 JST - reprezentowanych przez 24 przedstawicieli zarządów gmin.
W monografii skupiono się przede wszystkim na infrastrukturalnym i zasobowym potencjale logistycznym AW. W nieco mniejszym natomiast wymiarze opisana została logistyka, jako system logistyczny opisywanego obszaru, co w opinii autorek stanowi interesujące pole do dalszych badań w tym temacie. Zachęcając Czytelników do lektury, liczymy, że pewne jej elementy będą stanowiły ciekawe zarzewie do rozmów, a być może inspirację do kolejnych badań i działań na rzecz rozwoju Wałbrzycha i poszczególnych gmin regionu – w tym infrastruktury logistycznej. Wyniki analiz i prezentowane w opracowaniu rekomendacje mogą być użyteczne dla praktyków i ludzi nauki, których zainteresowania skupione są wokół rozwoju terytorialnego (ekonomicznego, społecznego, infrastrukturalnego itd.), w tym koncepcji tj. zrównoważony rozwój, zintegrowane zarządzanie rozwojem terytorialnym, czy też Smart City.
