Mienie komunalne a działalność gospodarcza samorządu terytorialnego

• Druk: 2019
• Seria / cykl: MONOGRAFIE
• Autor: Grażyna Cern
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Niniejsza publikacja omawia pojęcie mienia komunalnego w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej przez jednostki samorządu terytorialnego. Autorka analizuje tę problematykę w oparciu o trzy podstawowe kryteria: racjonalność, efektywność i legalność, z uwzględnieniem dopuszczalnych form prawnoorganizacyjnych.
W książce omówiono podstawowe zagadnienia dotyczące gospodarki komunalnej mające wpływ na zakres działalności gospodarczej samorządu terytorialnego takie jak:

podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej przez jednostki samorządu terytorialnego,
relacje pomiędzy działalnością gospodarczą a gospodarką komunalną,
użyteczność publiczna a zysk z prowadzonej działalności gospodarczej.

Adresaci:Książka jest przeznaczona dla prawników zajmujących się sprawami z zakresu prawa komunalnego, a także pracowników administracji samorządowej odpowiedzialnych za gospodarkę komunalną. Może także zainteresować dydaktyków, teoretyków i studentów wydziałów prawa i administracji.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8160-752-0
• ISBN druku: 978-83-8160-591-5
• EAN: 9788381607520
• Liczba stron: 560

I Kategoryzacja pojęć związanych z mieniem komunalnym oraz 
 relacje między nimi……………………………………………………………………………………..32
 1.Zagadnienia wprowadzające……………………………………………………………………….32
 2. Podmiotowość prawna jednostek samorządu terytorialnego………………………34
 3.Mienie komunalne jako podstawa prowadzenia działalności gospodarczej 
 przez jednostki samorządu terytorialnego……………………………………………………37
 3.1. Pojęcie mienia komunalnego w ujęciu przepisach prawa i literatury 
 przedmiotu………………………………………………………………………………………..37
 3.1.1. Składniki mienia komunalnego…………………………………………………….39
 3.1.2. Ujęcie mienia w ustawach ustrojowych………………………………………..41
 3.1.3. Mienie a majątek…………………………………………………………………………46
 3.2. Mienie komunalne na tle pojęcia mienia publicznego i prywatnego.......48
 3.3. Własność z art. 140 k.c. na tle własności komunalnej…………………………..57
 3.4. Zakres podmiotowy mienia komunalnego ………………………………………….60
 3.4.1. Uwagi ogólne……………………………………………………………………………… 60
 3.4.2. Gminne, powiatowe i wojewódzkie osoby prawne…………………………61
 3.4.3. Spółki prawa handlowego jako komunalne osoby prawne………………63
 3.4.4. Inne komunalne osoby prawne………………………………………………………68
 4. Nabycie mienia komunalnego przez jednostki samorządu terytorialnego……..71
 4.1. Uwagi ogólne…………………………………………………………………………………………72
 4.2. Nabycie mienia przez gminę……………………………………………………………………73
 4.3. Nabycie mienia przez powiat…………………………………………………………………..82
 4.4. Nabycie mienia przez samorząd województwa………………………………………..88
 5. Podsumowanie ………………………………………………………………………………………………98
 II. Wykonywanie praw właścicielskich przez jednostki samorządu 
 terytorialnego………………………………………………………………………………………………102
 1. Zagadnienia wprowadzające…………………………………………………………………………102
 2. Pojęcie gospodarowania mieniem jednostek samorządu terytorialnego………..103
 2.1. Pojęcie gospodarowania i zarządzania mieniem komunalnym…………………. 103
 2.2. Źródła prawa gospodarowania mieniem komunalnym…………………………….. 107
 3. Zasady gospodarowania mieniem jednostek samorządu terytorialnego………… 108
 3.1. Zasada samodzielności w gospodarowaniu mieniem komunalnym…………… 108
 3.1.1. Zasada wzajemnej odpowiedzialności za zobowiązania jednostek
 samorządu terytorialnego i komunalnych osób prawnych 
 wynikająca z ustaw ustrojowych…………………………………………………………108
 3.1.2. Podział kompetencji w zakresie gospodarowania mieniem komunalnym 
 pomiędzy poszczególnymi organami jednostek samorządu 
 terytorialnego....................................................................................112
 3.2. Zasada szczególnej staranności w gospodarowaniu mieniem…………………..114
 3.2.1. Pojęcie „szczególnej staranności” w gospodarowaniu mieniem 
 komunalnym…………………………………………………………………………………...114
 3.2.2. Zakres podmiotowy stosowania szczególnej staranności……………………119
 3.3. Zasada reprezentacji w gospodarowaniu mieniem komunalnym…………….121
 3.3.1. Podział kompetencji w zakresie reprezentacji między organem 
 uchwałodawczym i wykonawczym jednostek samorządu
 terytorialnego…………………………………………………………………………………121
 3.3.2. Składanie oświadczeń woli w zakresie gospodarowania mieniem
 komunalny w imieniu jednostek samorządu terytorialnego……………128
 3.3.3. Składanie oświadczeń woli w zakresie gospodarowania mieniem 
 komunalnym przez jednostki organizacyjne nie posiadające 
 osobowości prawnej……………………………………………………………………..135
 4. Prawne formy gospodarowania mieniem jednostek samorządu 
 terytorialnego………………………………………………………………………………………….136
 4.1. Cywilnoprawne i administracyjnoprawne formy gospodarowania 
 mieniem komunalnym………………………………………………………………………..136
 4.1.1. „Przenikanie” instytucji prawa materialnego cywilnego w zakres 
 gospodarowania mieniem komunalnym……………………………………..136
 4.1.2. Akty prawa miejscowego – jako źródła prawa w zakresie 
 gospodarowania mieniem komunalnym……………………………………….141
 4.1.3. Administracyjnoprawne formy gospodarowania mieniem 
 komunalnym………………………………………………………………………………..143
 4.2. Ograniczenie swobody gospodarowania mieniem komunalnym przez
 jednostki samorządu terytorialnego……………………………………………………146
 4.2.1. Prywatnoprawne ograniczenia ……………………………………………………..146
 4.2.2. Publicznoprawne ograniczenia………………………………………………………147
 5. Podsumowanie……………………………………………………………………………………….151
 III. Działalność gospodarcza jako sposób gospodarowania mieniem 
 komunalnym przez jednostki samorządu terytorialnego………………………….154
 1. Zagadnienia wprowadzające……………………………………………………………………154
 2.Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej przez jednostki
 samorządu terytorialnego……………………………………………………………………………155
 2.1. Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego w świetle
 Konstytucji RP………………………………………………………………………………………..155
 2.2. Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego w świetle ustaw
 ustrojowych…………………………………………………………………………………………..160
 2.3. Działalność gospodarcza w świetle przepisów szczególnych……………………..163
 3. Relacje pomiędzy pojęciem - „działalność gospodarcza” i „gospodarka 
 komunalna”…………………………………………………………………………………………………164
 3.1. Poglądu doktryny i orzecznictwa sądowego dotyczące pojęcia „działalność
 gospodarcza” jednostek samorządu terytorialnego………………………………….164
 3.2. Pojęcie „gospodarka komunalna” w ujęciu przepisów prawa i literatury 
 przedmiotu……………………………………………………………………………………………176
 3.3. Zakres podmiotowy pojęcia – gospodarka komunalna……………………………181
 3.4. Ujęcie gospodarki komunalnej w aspekcie przedmiotowym……………………184
 3.5. Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego
 a gospodarka komunalna………………………………………………………………………192
 3.6. Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego
 a interes publiczny…………………………………………………………………………………196
 4. Użyteczność publiczna w kontekście realizacji zadań gospodarczych
 jednostek samorządu terytorialnego…………………………………………………………….201 
 4.1. Pojęcie użyteczności publicznej w ujęciu przepisów prawa i doktryny………201
 4.1.1. Użyteczność publiczna w ujęciu przepisów prawa……………………………..201
 4.1.2. Użyteczność publiczna w ujęciu doktryny………………………………………….204
 4.2. Użyteczność publiczna a zadania własne jednostek samorządu 
 terytorialnego…………………………………………………………………………………………211 
 4.3.Użyteczność publiczna a zysk z prowadzonej działalności gospodarczej 
 przez jednostki samorządu terytorialnego………………………………………………..218
 5. Podsumowanie……………………………………………………………………………………………222
 IV Formy organizacyjnoprawne prowadzenia działalności gospodarczej 
 przez jednostki samorządu terytorialnego …………………………………………………227
 1. Zagadnienia wprowadzające………………………………………………………………………..227
 2. Formy organizacyjnoprawne właściwe dla prawa prywatnego……………………..228
 2.1. Specyfika spółek komunalnych………………………………………………………….. .228
 2.2. Zakres wykorzystania mienia w spółkach komunalnych……………………… .238
 2.3. Spółki prawa handlowego jako formy organizacyjnoprawne 
 prowadzenia działalności gospodarczej przez jednostki 
 samorządu terytorialnego……………………………………………………………………. ..245
 2.4. Przesłanki dopuszczające tworzenie i przystępowanie jednostek 
 samorządu terytorialnego do spółek prawa handlowego, których 
 działalność związana jest z prowadzeniem działalności gospodarczej 
 wykraczającej poza zakres użyteczności publicznej………………………………..254
 2.5. Związki i porozumienia komunalne jako formy organizacyjno-
 prawne prowadzenia działalności gospodarczej…………………………………..264
 2.5.1. Związki komunalne…………………………………………………………………….264
 2.5.2. Porozumienia komunalne………………………………………………………..264
 2.3. Umowa cywilnoprawna jako forma powierzenia zadań 
 z zakresu gospodarki komunalnej innemu podmiotowi …………………….265
 2.7 Pozostałe formy organizacyjnoprawne właściwe dla prawa 
 prywatnego……………………………………………………………………………………….273
 2.7.1. Stowarzyszenia …………………………………………………………………………..273
 2.7.2. Fundacje……………………………………………………………………………………..277
 2.7.3. Spółdzielnie…………………………………………………………………………………281
 3. Formy organizacyjnoprawne prowadzenia działalności gospodarczej 
 przewidziane w prawie finansów publicznych……………………………………….285
 3.1. Samorządowe zakłady budżetowe jako podstawowa forma 
 prowadzenia działalności gospodarczej w sferze użyteczności 
 publicznej………………………………………………………………………………………..285
 3.2. Jednostki budżetowe……………………………………………………………………….288
 4. Podsumowanie…………………………………………………………………………………….290
 V. Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego jako 
 przedmiot kontroli organów państwowych………………………………………….294
 1. Zagadnienia wprowadzające………………………………………………………………..294
 2. Pojęcie kontroli……………………………………………………………………………………295
 3. Sądowa kontrola działalności gospodarczej jednostek samorządu
 terytorialnego……………………………………………………………………………………. .298
 4.Kontrola nad działalnością gospodarczą jednostek samorządu terytorialnego 
 sprawowana przez Prezesa U.O.K i K……………………………………………………301
 4.1. Uwagi ogólne…………………………………………………………………………………..301
 4.2. Przykłady najczęstszych komunalnych praktyk naruszających
 konkurencję…………………………………………………………………………………..310
 4.2.1. Rynek organizowania utrzymania porządku i czystości………………310
 4.2.2. Rynek usług cmentarnych i pogrzebowych…………………………………317
 4.2.3. Rynek transportu lokalnego………………………………………………………320
 4.2.4. Rynek dostaw wody i odprowadzania ścieków…………………………..322
 5. Kontrola działalności gospodarczej jednostek samorządu terytorialnego
 sprawowana przez Najwyższą Izbę Kontroli ………………………………………..327
 6. Podsumowanie……………………………………………………………………………………332
 Zakończenie……………………………………………………………………………………………336