Nowoczesny system transportowy jako czynnik rozwoju regionów w Polsce

• Druk: Gdańsk, 2012
• Autor: Aleksandra Koźlak
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

W książce poddano weryfikacji znaczenie modernizacji systemu transportowego dla rozwoju regionów w Polsce w warunkach współczesnej gospodarki. Wpływ zmian w systemie transportowym na rozwój regionów zależy od specyfiki każdego kraju, tj. wyjściowego stanu infrastruktury, ukierunkowania inwestycji dofinansowywanych z funduszy unijnych, występujących problemów społeczno-gospodarczych oraz luki rozwojowej w stosunku do bardziej rozwiniętych krajów UE. Po wejściu do Unii Europejskiej zwiększyła się dynamika rozwoju regionów w Polsce, a realizacja wielu projektów inwestycyjnych w obrębie systemu transportowego i poprawa obsługi transportowej stwarza możliwości zbadania zależności między tymi procesami. Wpływ transportu na rozwój regionów trzeba traktować szerzej niż tylko przez pryzmat rozwoju infrastruktury fizycznej. Innowacyjne i skuteczne sposoby, w jaki działalność transportowa odpowiada na wyzwania zintegrowanych, bardzo szybko zmieniających się systemów produkcji i konsumpcji, powinny skłonić do ujmowania w analizach również pozostałych elementów systemu transportowego. Postulat ten może być w pewnym stopniu spełniony przez włączenie do czynników rozwoju dostępności transportowej, która uwzględnia zarówno wyposażenie infrastrukturalne, ofertę podmiotów świadczących usługi transportowe (lub szerzej – logistyczne), jak i możliwości stworzone przez system transportowy przedsiębiorstwom i ludności.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7326-872-2
• Liczba stron: 408

WSTĘP	9

ROZDZIAŁ I. TEORETYCZNE PODSTAWY ROZWOJU REGIONALNEGO	17

1.1. Pojęcie i rodzaje regionów	17
1.2. Istota i metody oceny rozwoju regionalnego	23
1.3. Uwarunkowania i czynniki rozwoju regionalnego	35
1.3.1. Uwarunkowania rozwoju regionalnego	37
1.3.2. Czynniki rozwoju regionalnego	51
1.4. Rozwój a konkurencyjność regionów	57

ROZDZIAŁ II. MOŻLIWOŚCI ODDZIAŁYWANIA NA ROZWÓJ REGIONÓW W POLSCE W ŚWIETLE POLITYKI REGIONALNEJ UNII EUROPEJSKIEJ	61

2.1. Istota polityki regionalnej	62
2.2. Przesłanki prowadzenia wspólnej polityki regionalnej	64
2.3. Poziom zróżnicowania rozwoju społeczno-gospodarczego regionów UE	66
2.4. Cele i kierunki zmian w polityce regionalnej UE	74
2.5. Rozwój europejskiej infrastruktury transportowej dla poprawy spójności terytorialnej	79
2.6. Znaczenie funduszy UE dla finansowania infrastruktury transportu	82
2.7. Polityka regionalna w Polsce	87
2.8. Analiza możliwości przyspieszenia rozwoju regionów w Polsce dzięki korzystaniu z funduszy UE	94

ROZDZIAŁ III. TRANSPORT JAKO DETERMINANTA ROZWOJU REGIONALNEGO	105

3.1. Transport a wzrost gospodarczy – podstawowe współzależności	106
3.2. Elementy systemu transportowego	108
3.3. Transport w teoriach i koncepcjach rozwoju regionalnego	112
3.4. Infrastruktura transportu w teoriach wzrostu	125
3.5. Klasyfikacja efektów rozwoju transportu	128 
3.6. Rozprzestrzenianie się efektów inwestycji infrastrukturalnych w sieci	136
3.7. Mechanizmy oddziaływania transportu na rozwój regionalny	139
3.7.1. Oddziaływanie na gospodarkę regionalną przez koszty transportu	142
3.7.2. Wpływ transportu na rozwój rynków i konkurencji	148
3.7.3. Procesy koncentracji produkcji i dystrybucji jako skutek usprawnienia systemu transportowego	150
3.7.4. Udział transportu w dyfuzji wiedzy i innowacji	153
3.7.5. Interakcje transportu z rynkami pracy	156
3.8. Metody badania wpływu inwestycji w infrastrukturę transportu na rozwój gospodarczy	158

ROZDZIAŁ IV. POPRAWA DOSTĘPNOŚCI TRANSPORTOWEJ REGIONÓW JAKO SPOSÓB ZWIĘKSZENIA ICH SPÓJNOŚCI I KONKURENCYJNOŚCI	171

4.1. Dostępność transportowa w ujęciu teoretycznym	172
4.2. Dotychczasowe osiągnięcia w badaniu dostępności transportowej w Polsce	182
4.3. Dostępność transportowa polskich regionów w przestrzeni europejskiej	185
4.4. Zróżnicowanie dostępności transportowej regionów w Polsce	190
4.4.1. Charakterystyka województw w zakresie wyposażenia w infrastrukturę transportową	190
4.4.2. Zróżnicowanie wewnątrzregionalnej dostępności transportowej na poziomie powiatów	205
4.4.3. Badanie zróżnicowania dostępności transportowej województw w Polsce za pomocą metod taksonomicznych	213
4.4.3.1. Metodologia i zakres badania	213
4.4.3.2. Wyniki badania dostępności transportowej w przewozach osób	217
4.4.3.3. Wyniki badania dostępności transportowej w przewozach ładunków	226
4.4.4. Dostępność transportowa ośrodków wiedzy i innowacji w Polsce	231
4.5. Ocena współzależności między dostępnością transportową a konkurencyjnością regionów w Polsce	233
4.5.1. Wpływ dostępności transportowej na atrakcyjność inwestycyjną regionów	233
4.5.2. Zależności między dostępnością transportową a poziomem innowacyjności regionów	237
4.5.3. Zależności między poprawą dostępności transportowej a rozwojem regionów w Polsce	241
4.6. Dostępność transportowa w integracji polityki rozwoju regionalnego, planowania przestrzennego  i  transportowej	249

ROZDZIAŁ V. ZNACZENIE STRATEGII ROZWOJU TRANSPORTU DLA POLSKICH REGIONÓW	254

5.1. Kierunki rozwoju infrastruktury transportu w Polsce	255
5.2. Priorytety i źródła finansowania rozwoju infrastruktury transportu w Polsce	258
5.3. Inwestycje w infrastrukturę liniową transportu	265
5.3.1. Modernizacja i rozwój sieci transportu drogowego	265
5.3.2. Poprawa parametrów eksploatacyjnych linii kolejowych i rozwój sieci kolei dużych prędkości	276
5.3.3. Włączenie transportu kolejowego w obsługę portów lotniczych	283
5.4. Inwestycje w infrastrukturę punktową transportu	289
5.4.1. Aktywizacja i rozwój portów lotniczych	289
5.4.2. Rozwój infrastruktury portów morskich	295
5.4.3. Centra logistyczne i terminale transportu intermodalnego w regionach	300
5.5. Poprawa jakości transportu zbiorowego w aglomeracjach miejskich	306

ROZDZIAŁ VI. ROLA PROCESÓW MODERNIZACYJNYCH I INNOWACYJNYCH W SEKTORZE TSL W GOSPODARCE REGIONALNEJ W POLSCE	313

6.1. Znaczenie sprawności przedsiębiorstw TSL dla podmiotów gospodarczych	314
6.2. Poziom innowacyjności sektora TSL na tle innych sektorów	316
6.3. Innowacje w podaży usług transportowo-logistycznych	320
6.4. Nowe modele biznesowe w obsłudze logistycznej przedsiębiorstw	327
6.5. Możliwości wspomagania rozwoju i innowacyjności przedsiębiorstw w ramach polityki regionalnej	331
6.6. Wykorzystanie środków pomocowych UE przez przedsiębiorstwa sektora TSL w Polsce	334
6.7. Efekty korzystania ze środków pomocowych UE w ocenie przedsiębiorstw sektora TSL w Polsce	339

ZAKOŃCZENIE	349
BIBLIOGRAFIA	355
ZAŁĄCZNIKI	375
SPIS TABEL	402
SPIS RYSUNKÓW	404
SPIS ZAŁĄCZNIKÓW	407