Wizerunek Polski i Polaków w chicagowskim „Dzienniku Związkowym”

• Druk: Łódź, 2016
• Autor: Iwona Dembowska-Wosik
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Publikacja poświęcona jest wizerunkowi Polski i Polaków, jaki promuje wśród swoich czytelników chicagowski „Dziennik Związkowy” - najstarsza polskojęzyczna gazeta codzienna wydawana w Stanach Zjednoczonych. Na podstawie cyklu felietonów komentujących bieżące wydarzenia w kraju nad Wisłą autorka ukazuje spojrzenie Polonii amerykańskiej na współczesną polską rzeczywistość. Analizuje zarówno treści pojawiające się na łamach „Dziennika Związkowego”, jak i formę językową badanych tekstów. Skupia się na ich pragmatycznym wymiarze, a w szczególności na tym, co zostało w nich ukryte przy użyciu implikatur i presupozycji. Pokazuje, w jaki sposób użyte metafory przyczyniają się do budowania specyficznego, negatywnego wizerunku Polski i Polaków wśród rodaków za oceanem.
Po książkę sięgnąć mogą nie tylko językoznawcy, lecz także kulturoznawcy, socjologowie oraz inne osoby zainteresowane tematyką polsko-amerykańską. Publikacja może też z powodzeniem służyć jako źródło materiałowe do badań nad zmianami w świadomości i systemie wartości Polaków w kraju i za granicą.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Językoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8088-324-6
• ISBN druku: 978-83-8088-323-9
• Liczba stron: 352

Pobierz spis treści»

Wykaz skrótów	13

Wstęp	15
1.	Cel pracy	15
2.	Polonia w USA	16
2.1.	Stan obecny Polonii w USA	16
2.2.	Rys historyczny	18
3.	Prasa etniczna w USA	20
3.1.	Prasa polonijna w USA	21
3.2.„Dziennik Związkowy”	24
3.3.	Rola i funkcje prasy polonijnej	25
3.4.	Prasa polonijna a postawy Polonii amerykańskiej	26
4.	O autorze cyklu Okiem felietonisty	28
5.	Stan badań nad wizerunkiem	29
6.	Ustalenia terminologiczne	31
6.1.	Definicje wizerunku	31
6.2.	Pojęcie językowego obrazu świata	33
6.3.	Pojęcie stereotypu	35
6.4.	Wizerunek a stereotyp	36
6.5.	Definicja wizerunku	38
6.6.	Presupozycja, implikatura i metafora	39
7.	Charakterystyka materiału	40
8.	Metoda badawcza	46

ROZDZIAŁ I. ANALIZA TEMATYCZNA	49
1.	Metoda analizy tematycznej	49
2.	Kreowanie wizerunku Polski	50
2.1.	Aspekt polityczny	50
2.1.1.	Suwerenność Polski	51
2.1.2.	Demokracja w Polsce	64
2.1.2.1.	Wybory	67
2.1.2.2.	Politycy	72
2.1.3.	Polska po transformacji	80
2.1.4.	Funkcjonowanie instytucji państwowych w Polsce	84
2.1.5.	Polityka zagraniczna	86
2.2.	Aspekt bytowy	88
2.2.1.	Sytuacja gospodarcza w Polsce	88
2.2.1.1.	Zadłużenie	90
2.2.1.2.	Energetyka	91
2.2.1.3.	Pozostałe gałęzie przemysłu	92
2.2.1.4.	Kryzys ekonomiczny	93
2.2.1.5.	Bezrobocie	94
2.2.1.6.	Bieda i rozwarstwienie ekonomiczne	96
2.2.1.7.	Symbole dobrobytu	97
2.2.1.8.	Zagraniczne towary	98
2.2.2.	Praktyczny wymiar życia w Polsce	99
2.2.3.	Opinie z zagranicznej prasy	99
2.3.	Aspekt kulturowy	100
2.3.1.	Polskie media	100
2.3.2.	Edukacja	103
2.3.3.	Inne	104
2.4.	Aspekt społeczny	107
2.4.1.	Brak solidarności wśród Polaków	107
2.4.2.	Problemy demograficzne	109
2.4.3.	Brak sprawiedliwości	109
2.5.	Aspekt psychiczny	110
2.6.	Aspekt historyczny	112
2.7.	Pozostałe aspekty	115
3.	Podsumowanie	115
4.	Kreowanie wizerunku Polaków	119
4.1.	Aspekt bytowy	119
4.1.1.	Emigracja	119
4.1.2.	Bieda i bezrobocie	124
4.1.3.	Brak stabilizacji życiowej	127
4.1.4.	Brak własności	127
4.1.5.	Złe zarządzanie własnym majątkiem	128
4.1.6.	Zależność finansowa od innych	129
4.1.7.	Praktyczny wymiar życia w Polsce	130
4.2.	Aspekt psychiczny	130
4.2.1.	Stan emocjonalny	131
4.2.2.	Cechy charakteru	134
4.2.3.	Niedostatki intelektualne i moralne Polaków zestawione z wizerunkiem polskich emigrantów	135
4.3.	Aspekt polityczny	139
4.3.1.	Stosunek Polaków do suwerenności Polski	139
4.3.2.	Nieumiejętne korzystanie z demokracji	140
4.3.3.	Preferencje polityczne	142
4.3.4.	Wpływ sytuacji bytowej na zaangażowanie rodaków w politykę	142
4.3.5.	Brak aktywności obywatelskiej Polaków	143
4.4.	Aspekt kulturowy	145
4.5.	Aspekt społeczny i psychospołeczny	146
4.6.	Pozostałe aspekty	149
5.	Podsumowanie	149
6.	Wnioski	153

ROZDZIAŁ II. TREŚCI NIEJAWNE (ANALIZA IMPLIKATUR I PRESUPOZYCJI)	157
1.	Pojęcie implikatury	157
1.1.	Implikatura konwersacyjna	158
1.2.	Implikatura konwencjonalna	161
1.3.	Implikatura ukryta	161
2.	Przykłady implikatur – analiza i klasyfikacja	162
2.1.	Implikatury powiązane z maksymami ilości	163
2.1.1.	Implikatury standardowe	163
2.1.2.	Implikatury konwersacyjne	165
2.1.3.	Implikatury ukryte	165
2.2.	Implikatury powiązane z maksymami jakości	166
2.2.1.	Implikatury standardowe	166
2.2.2.	Implikatury konwersacyjne	166
2.2.3.	Implikatury ukryte	167
2.3.	Implikatury powiązane z maksymą odniesienia	168
2.3.1.	Implikatury standardowe	168
2.3.2.	Implikatury konwersacyjne	169
2.3.3.	Implikatury ukryte	170
2.4.	Implikatury powiązane z maksymą sposobu	170
2.4.1.	Implikatury standardowe	170
2.4.2.	Implikatury konwersacyjne	171
2.4.3.	Implikatury ukryte	172
2.5.	Ogólne i szczegółowe implikatury konwersacyjne	173
3.	Implikatura jako narzędzie analizy tekstu w badaniu wizerunku	174
4.	Analiza implikatur w felietonach Wojciecha Borkowskiego	175
4.1.	Implikatury konwersacyjne	175
4.1.1.	Implikatury konwersacyjne generowane przez naruszenie maksymy odniesienia	176
4.1.2.	Implikatury konwersacyjne generowane przez naruszenie maksymy sposobu	178
4.1.2.1.	Użycie wyrażeń peryfrastycznych	178
4.1.2.2.	Nagromadzenie	179
4.1.2.3.	Synonimy tekstowe leksemu ‘Polak’	180
4.1.2.4.	Nietypowe użycie tytułów w stosunku do osób publicznych	180
4.1.2.5.	Pozostałe przykłady	183
4.2.	Implikatury ukryte	184
4.2.1.	Implikatury ukryte generowane przez naruszenie maksym ilości		185
4.2.2.	Implikatury ukryte generowane przez naruszenie maksym jakości		186
4.2.2.1.	Określanie skali i znaczenia zjawisk	186
4.2.2.2.	Odwołanie do stereotypu	189
4.2.2.3.	Orzekanie o cudzych stanach, czynnościach mentalnych i doznaniach	190
4.2.2.4.	Użycie leksemów o niedookreślonym znaczeniu, niejasnej referencji i treści	193
4.2.2.5.	Użycie strony biernej i konstrukcji bezosobowych	196
4.2.2.6.	Brak dostępu do danych empirycznych	197
4.2.2.7.	Prognozy	197
4.2.2.8.	Pozostałe przykłady	199
4.2.3.	Implikatury ukryte generowane przez naruszenie maksymy odniesienia	201
4.2.4.	Implikatury ukryte generowane przez naruszenie maksymy sposobu	206
5.	Podsumowanie	207
6.	Presupozycje – tło teoretyczne	209
6.1.	Własności presupozycji	211
6.1.1.	Niezależność od negacji	211
6.1.2.	Podatność na uchylenie	211
6.1.3.	Problem rzutowania	211
6.2.	Najnowsze teorie wyjaśniające naturę i funkcjonowanie presupozycji	212
6.2.1.	Presupozycje potencjalne i aktualne G. Gazdara a problem rzutowania	212
6.2.2.	Analiza akomodacyjna	212
6.3.	Presupozycja a implikatura	213
6.4.	Konstrukcje wprowadzające presupozycje	214
6.5.	Presupozycyjny charakter pytań retorycznych	215
6.5.1.	Klasyfikacje pytań retorycznych	217
6.6.	Presupozycja w manipulacji	218
7.	Presupozycje w cyklu Okiem felietonisty	218
7.1.	Presupozycje generowane przez odpowiedniki deskrypcji określonych w języku polskim	219
7.1.1.	Grupy nominalne, których centrum stanowi rzeczownik w funkcji podmiotu	220
7.1.2.	Konstrukcje z dopełniaczem	222
7.1.3.	Konstrukcje z zaimkiem wskazującym	224
7.2.	Presupozycje generowane przez czasowniki i konstrukcje faktywne	225
7.3.	Presupozycje generowane przez czasowniki zmiany stanu	226
7.4.	Presupozycje generowane przez wskaźniki powtórzeń	229
7.5.	Presupozycje generowane przez określenia czasowe	235
7.5.1.	Zdania podrzędnie złożone okolicznikowe czasu i inne zdania podrzędne wnoszące informację o czasie	235
7.5.2.	Okoliczniki czasu	238
7.6.	Presupozycje generowane przez odpowiedniki nieidentyfikujących zdań względnych w języku polskim	243
7.7.	Presupozycje generowane przez nierzeczywiste okresy warunkowe	247
7.8.	Presupozycje generowane przez pytania	249
7.8.1.	Presupozycje generowane przez pytania retoryczne	251
7.8.1.1.	Pytania o uzupełnienie	252
7.8.1.2.	Pytania alternatywne	253
7.8.1.3.	Pytania o rozstrzygnięcie	255
7.9.	Presupozycje generowane przez operatory presupozycji	259
8.	Podsumowanie	263
9.	Wnioski	266

ROZDZIAŁ III. METAFORYKA	271
1.	Metafora i metonimia – tło teoretyczne	271
2.	Budowa metafory	273
2.1.	Jak działa metafora?	273
3.	Klasyfikacje metafor	275
4.	Metafora a metonimia	275
5.	Problemy w analizie metafory	276
6.	Metoda analizy metaforyki	277
7.	Analiza metafor w cyklu Okiem felietonisty	279
7.1.	Polacy	279
7.2.	Polska	285
7.2.1.	Historia Polski	288
7.2.2.	Teraźniejszość	290
7.2.3.	Gospodarka	293
7.3.	Świat polskiej polityki	295
7.4.	Media w Polsce	311
7.5.	Polska a świat	317
7.5.1.	Polska a Unia Europejska	317
7.5.2.	Polska a reszta świata	318
8.	Wnioski	326

ZAKOŃCZENIE	329
BIBLIOGRAFIA	333