Współczesne państwo dobrobytu

• Druk: Warszawa, 2009
• Seria / cykl: BADANIA EKONOMICZNE
• Autor: Wiktor Rutkowski
• Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Książka prezentuje porównawczą analizę rozmiarów, struktury i instytucjonalnych rozwiązań w dziedzinie zabezpieczenia społecznego w wybranych krajach, jest także próbą oceny ich ekonomicznych i społecznych skutków. Autor śledzi kierunki zmian zachodzących w systemach zabezpieczenia społecznego w odpowiedzi na wymienione wyżej wyzwania. Istotą tych zmian wydaje się próba określenia na nowo granicy między zobowiązaniami państwa i odpowiedzialnością jednostki w zakresie ochrony socjalnej. Proces ten trwa w wielu krajach już trzecią dekadę. Reformy systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej są jego ważnym elementem.
Seria: Badania ekonomiczne

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-235-1715-3
• ISBN druku: 978-83-235-0406-1
• Liczba stron: 351

Wstęp     9

Część I – U źródeł sporu o państwo dobrobytu     15

1. Spór o wartości     17

1.1. Wprowadzenie     17
1.2. Friedricha von Hayeka spór o wartości i poglądy na temat socjalnej roli państwa     19
1.2.1. Obrona liberalnych wartości     19
1.2.2. Państwo a zabezpieczenie społeczne     22
1.3. Miltona Friedmana neoliberalna alternatywa dla państwa dobrobytu     26
1.3.1. Krytyka stanu obecnego     26
1.3.2. Propozycje reform i ich recepcja     29
1.4. Antyetatyzm teorii publicznego wyboru Jamesa M. Buchanana     34
1.5. Ku równowadze społecznej i godnemu społeczeństwu – myśl Johna K. Galbraitha     40
1.6. Społeczne aspekty globalizacji w ujęciu Josepha E. Stiglitza     44
1.7. Koncepcje sprawiedliwości Johna Rawlsa i Roberta Nozicka     47
1.7.1. Teoria sprawiedliwości Johna Rawlsa     47
1.7.2. Teoria sprawiedliwości Roberta Nozicka     50

2. Spór o efektywność     54

2.1. Ujęcie teoretyczne     54
2.1.2. Aspekty     60
2.2. Podejście empiryczne     62
2.2.1. Wydatki socjalne i efektywność ekonomiczna     62
2.2.2. Społeczne efekty wydatków socjalnych     79

Część II – Zabezpieczenie społeczne w krajach rozwiniętych gospodarczo     87

3. Wspólne tendencje rozwoju i różnice systemowe     89

3.1. Wielkość welfare state     89
3.2. Zmiany w strukturze wydatków     98
3.3. Modele państwa dobrobytu     99

4. Społeczna gospodarka rynkowa: Niemcy     102

4.1. Podstawowe cechy systemu     102
4.2. Zakres i struktura systemu zabezpieczenia społecznego     106
4.3. Ubezpieczenie społeczne     109
4.3.1. Ubezpieczenie emerytalne     109
4.3.2. Ubezpieczenie zdrowotne     112
4.3.3. Inne rodzaje ubezpieczenia społecznego     118
4.4. Pomoc społeczna     119
4.5. Ubezpieczenie dodatkowe (prywatne)     121
4.5.1. Ubezpieczenie emerytalne     121
4.5.2. Ubezpieczenie zdrowotne     123
4.6. Sytuacja gospodarcza i kierunki adaptacji zabezpieczenia społecznego     124
4.6.1. Sytuacja gospodarcza     124
4.6.2. Zmiany w sferze socjalnej     128

5. Szwedzkie państwo dobrobytu     136

5.1. Podstawowe cechy     136
5.2. Rozwój i struktura systemu zabezpieczenia społecznego     140
5.3. Ubezpieczenie emerytalne     144
5.4. Ochrona zdrowia     149
5.5. Inne dziedziny zabezpieczenia społecznego-152
5.5.1. Polityka wobec bezrobocia     152
5.5.2. Polityka wobec rodziny i pomoc społeczna     154
5.6. Zmiany w szwedzkim państwie dobrobytu     156
5.6.1. Uwarunkowania ekonomiczne     156
5.6.2. Zmiany w systemie zabezpieczenia społecznego     159
5.7. Upadek czy adaptacja?     163

6. Liberalne państwo dobrobytu: Stany Zjednoczone     169

6.1. Podstawowe cechy     169
6.2. Publiczne programy socjalne     170
6.2.1. Ogólne tendencje rozwoju     170
6.2.2. Ubezpieczenie emerytalne     174
6.2.3. Ubezpieczenia zdrowotne     179
6.2.4. Inne dziedziny ubezpieczenia społecznego     183
6.2.5. Pomoc społeczna     185
6.3. Rola sektora prywatnego     189
6.3.1. Ogólne tendencje     189
6.3.2. Prywatne programy emerytalne     191
6.3.3. Prywatne plany ubezpieczeń zdrowotnych     194
6.4. Sytuacja gospodarcza i kierunki adaptacji zabezpieczenia społecznego     200
6.4.1. Sytuacja gospodarcza     200
6.4.2. System ochrony socjalnej: adaptacja w ramach liberalnych     205

Część III – Reformowanie państwa dobrobytu – doświadczenia międzynarodowe     211

7. System emerytalny     213

7.1. Cele i metody finansowania     213
7.2. Kierunki zmian		219

8. System opieki zdrowotnej		229

8.1. Modele opieki zdrowotnej     229
8.2. Kierunki zmian     236

9. Ku aktywnej polityce społecznej     246

9.1. Elastyczność zatrudnienia i bezpieczeństwo socjalne	246
9.2. Duński model flexicurity     248
9.3. Warunki powodzenia polityki flexicurity 	 252

Część IV – Zmiany w systemie zabezpieczenia społecznego w Polsce w okresie transformacji     257

10. Reforma systemu emerytalnego     260

10.1. Cechy systemu emerytalnego sprzed reformy z 1999 roku     260
10.2. Koncepcje reformy     262
10.3. Struktura nowego systemu     267
10.4. Dotychczasowe doświadczenia i próba oceny     272

11. Reforma systemu opieki zdrowotnej     280

11.1. Przesłanki reformy     280
11.2. Nowe instytucje i zasady funkcjonowania     283
11.3. Problemy funkcjonowania zreformowanego systemu opieki zdrowotnej     285
11.3.1. Problemy organizacyjne i legislacyjne     285
11.3.2. Kontrowersje wokół celów reformy     286
11.3.3. Bezpieczeństwo zdrowotne     288
11.3.4. Sektor prywatny i konkurencja     298
11.4. Potrzeba dalszych zmian i ich kierunki     302

12. Nierówności dochodowe i zagrożenie ubóstwem     306

12.1. Skala zjawiska     306
12.2. Sytuacja w Polsce na tle Unii Europejskiej     310
12.3. Ku aktywnej polityce socjalnej     322

Zakończenie     331
Bibliografia     337