Wykładnia prawa

• Druk: Lublin, 2011
• Autor: Anna Kalisz, Bartosz Liżewski, Leszek Leszczyński
• Wydawca: UMCS

Celem pracy jest skonfrontowanie ogólnego modelu wykładni prawa, budowanego w literaturze i najpełniej rozwijanego w praktyce orzeczniczej na gruncie prawa krajowego, z właściwościami wykładni dokonywanej w perspektywie ponadkrajowej. Praca składa się z trzech części. Pierwsza z nich ma charakter wprowadzający i odnosi się do podstawowego i wyjściowego do dalszych rozważań modelu wykładni. Problematyka ta przechodzi w części drugiej i trzeciej w budowanie katalogu podstawowych właściwości szczególnych, w pewnym sensie odrębności w stosunku do powyższego modelu podstawowego, w odniesieniu do wybranych aspektów prawa międzynarodowego i ponadnarodowego. Wybór międzynarodowego prawa praw człowieka oraz prawa Unii Europejskiej jako perspektywy wspomnianej na wstępie konfrontacji wynikał zarówno z możliwości, jakie te działy prawa tworzą dla obserwacji i formułowania twierdzeń na temat wykładni w ogóle, jak też z aktualnej roli prawa międzynarodowego i ponadnarodowego w obrocie prawnym, tak międzynarodowym, jak i krajowym. I właśnie fakt bezpośredniego stosowania i wykładni tego prawa przez sądy krajowe z jednej strony łączy poszczególne aspekty ujęte w trzech częściach pracy, natomiast z drugiej - wskazuje na odrębności metodologii wykładni, jakie winny być uwzględniane przez sądy krajowe stosujące i interpretujące prawo unijne i międzynarodowe prawo praw człowieka, nie tylko w obliczu odmiennych sposobów uregulowań normatywnych, ale także roli orzecznictwa sądowego w tych działach prawa.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7784-060-3
• ISBN druku: 978-83-7784-060-3
• Liczba stron: 228

Objaśnienia skrótów   8
Wprowadzenie  9
Leszek Leszczyński – Część I. Wykładnia prawa – model ogólny 11
	1. Prawo i jego wykładnia   13
		1.1. Wykładnia ogólna a wykładnia operatywna. Rodzaje wykładni   13
		1.2. Cechy wykładni operatywnej  15
		1.3. Walidacyjno−derywacyjne ujęcie wykładni   16
	2. Podmioty wykładni operatywnej   19
		2.1. Sądy a organy administracji. Wykładnia a typy stosowania prawa  19
		2.2. Rodzaje sądów. Sądy krajowe i ponadnarodowe   22
		2.3. Formy komunikacji między podmiotami dokonującymi wykładni   23
	3. Proces wykładni operatywnej   25
		3.1. Przedmiot wykładni i sytuacja interpretacyjna   25
		3.2. Rodzaje reguł i ich funkcje w procesie wykładni  27
		3.3. Kolejność zastosowania reguł w ramach wykładni operatywnej   29
	4. Argumenty walidacyjne wykładni   31
		4.1. Argumentacja walidacyjna w wykładni oraz rodzaje źródeł rekonstrukcji   31
		4.2. Przepisy jako argumenty walidacyjne. Rodzaje przepisów i ich zastosowań   34
		4.3. Precedensy i kryteria otwarte jako argumenty walidacyjne   36
	5. Reguły językowe wykładni prawa   38
		5.1. Miejsce reguł językowych w wykładni   38
		5.2. Rola argumentów semantycznych  40
		5.3. Rola argumentów syntaktycznych   43
	6. Reguły systemowe wykładni prawa   45
		6.1. Miejsce reguł systemowych w wykładni  45
		6.2. Rola reguł systemowo−strukturalnych   46
		6.3. Rola argumentów systemowo−aksjologicznych   50
	7. Reguły celowościowe i funkcjonalne wykładni prawa   53
		7.1. Miejsce reguł celowościowych i funkcjonalnych w wykładni  53
		7.2. Reguły celowościowe wykładni   55
		7.3. Reguły funkcjonalne wykładni   57
	8. Kryteria aksjologii otwartej w wykładni prawa   60
		8.1. Rodzaje zastosowań kryteriów aksjologii otwartej w wykładni prawa  60
		8.2. Rekonstrukcja treści kryterium otwartego   61
		8.3. Reguły aksjologii otwartej w rekonstrukcji normatywnej podstawy decyzji   64
	9. Inne decyzje (precedensy) w wykładni prawa a prawotwórstwo sądowe  67
		9.1. Rekonstrukcja normy z innej decyzji stosowania prawa   67
		9.2. Precedens w rekonstrukcji normatywnej podstawy decyzji   69
		9.3. Wykładnia a problem prawotwórstwa sądowego   72
	10. Czynniki różnicujące model wykładni prawa  75
		10.1. Właściwości kultury prawnej   76
		10.2. Rodzaj gałęzi prawa i typ procesu decyzyjnego   77
		10.3. Właściwości społecznego otoczenia prawa   81
Bartosz Liżewski – Część II. Wykładnia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka 85
	1. Międzynarodowe prawo praw człowieka i jego wykładnia  87
		1.1. Ogólna charakterystyka systemu międzynarodowego prawa praw człowieka  87
		1.2. Koncepcja wykładni i źródła prawa w międzynarodowym prawie praw człowieka   90
	2. Podmioty wykładni operatywnej   93
		2.1. Sądy a organy administracji. Wykładnia a typy stosowania prawa   93
		2.2. Sądy krajowe a sądy międzynarodowe   96
		2.3. Aspekty komunikacji „międzypodmiotowej”, rola doktryny   98
	3. Proces wykładni operatywnej Europejskiej Konwencji Praw Człowieka  101
		3.1. Przedmiot wykładni i sytuacja interpretacyjna   101
		3.2. Rodzaje reguł wykładni i ich funkcje w procesie wykładni   106
		3.3. Kolejność zastosowania reguł w ramach wykładni operatywnej  108
	4. Argumenty walidacyjne wykładni  109
		4.1. Argumentacja walidacyjna w wykładni oraz rodzaje źródeł rekonstrukcji   109
		4.2. Przepisy jako argumenty walidacyjne. Rodzaje przepisów, rodzaje zastosowań   111
		4.3. Precedensy i kryteria otwarte jako argumenty walidacyjne  113
	5. Reguły językowe wykładni prawa   115
		5.1. Miejsce reguł językowych w wykładni   115
		5.2. Rola reguł semantycznych (klaryfikacja znaczeń)   118
		5.3. Rola argumentów syntaktycznych  124
	6. Reguły systemowe wykładni prawa   126
		6.1. Miejsce reguł systemowych w wykładni   126
		6.2. Rola reguł systemowo−strukturalnych   128
		6.3. Rola argumentów systemowo−aksjologicznych   132
	7. Reguły celowościowe i funkcjonalne wykładni prawa   135
		7.1. Miejsce reguł celowościowych i funkcjonalnych w wykładni   135
		7.2. Reguły celowościowe wykładni  136
		7.3. Reguły funkcjonalne wykładni   138
	8. Kryteria aksjologii otwartej w wykładni prawa   140
		8.1. Rodzaje zastosowań kryteriów aksjologii otwartej w wykładni prawa  140
		8.2. Rekonstrukcja treści kryterium otwartego   142
		8.3. Reguły aksjologii otwartej w rekonstrukcji normatywnej podstawy decyzji  144
	9. Inne decyzje (precedensy) w wykładni prawa a prawotwórstwo sądowe   147
		9.1. Wyroki ETPC jako źródło rekonstrukcji normy   147
		9.2. Precedens w rekonstrukcji normatywnej podstawy decyzji  149
		9.3. Wykładnia a problem prawotwórstwa sądowego   152
	10. Czynniki różnicujące model wykładni prawa   154
		10.1. Właściwości kultury prawnej   154
		10.2. Rodzaj gałęzi prawa i typ procesu decyzyjnego   156
		10.3. Cechy społecznego otoczenia prawa   158
Anna Kalisz – Część III. Wykładnia prawa Unii Europejskiej 161
	1. Prawo Unii Europejskiej i jego wykładnia   163
		1.1. Pojęcie prawa ponadnarodowego, prawa europejskiego i prawa Unii Europejskiej   163
		1.2. Adekwatna koncepcja wykładni w prawie Unii Europejskiej  167
	2. Podmioty dokonujące wykładni   169
		2.1. Sądy a organy administracji. Wykładnia a typy stosowania prawa  169
		2.2. Rodzaje sądów. Sądy krajowe a sądy ponadnarodowe   169
		2.3. Formy komunikacji między sądami w ramach UE   173
	3. Proces wykładni prawa   177
		3.1. Przedmiot wykładni i sytuacja interpretacyjna  177
		3.2. Rodzaje reguł wykładni i ich funkcje w procesie wykładni   181
		3.3. Kolejność zastosowania reguł w ramach wykładni operatywnej   182
	4. Argumenty walidacyjne wykładni   184
		4.1. Argumentacja walidacyjna w wykładni oraz rodzaje źródeł rekonstrukcji   184
		4.2. Przepisy prawa jako argumenty walidacyjne  187
		4.3. Precedensy i kryteria otwarte jako argumenty walidacyjne   192
	5. Reguły językowe wykładni   195
		5.1. Miejsce reguł językowych w wykładni   195
		5.2. Rola argumentów semantycznych i syntaktycznych  197
		5.3. Czynniki wzmacniające pozajęzykową wykładnię prawa unijnego   198
	6. Reguły systemowe wykładni   201
		6.1. Miejsce reguł systemowych w wykładni   201
		6.2. Rola reguł systemowo−strukturalnych  204
		6.3. Rola argumentów systemowo−aksjologicznych   208
	7. Reguły celowościowe i funkcjonalne wykładni   209
		7.1. Miejsce reguł celowościowych i funkcjonalnych w wykładni   209
		7.2. Reguły celowościowe wykładni   211
		7.3. Reguły funkcjonalne wykładni   213
	8. Wykładnia aksjologiczna i kryteria aksjologii otwartej w wykładni   215
		8.1. Interpretacyjne argumenty aksjologiczne a kryteria aksjologii otwartej w wykładni prawa   215
		8.2. Źródła i wykładnia kryteriów aksjologii otwartej w prawie unijnym   216
	9. Precedensy w wykładni prawa UE a prawotwórstwo sądowe  221
		9.1. Rekonstrukcja normy z innej decyzji stosowania prawa   221
		9.2. Orzecznictwo TSUE w rekonstrukcji normatywnej podstawy decyzji   221
		9.3. Wykładnia a problem prawotwórstwa sądowego   223
	10. Czynniki różnicowania właściwości modelowych wykładni  225
		10.1. Czynniki dywersyfikujące i ich wpływ na wybór koncepcji wykładni prawa UE   225
		10.2. Właściwości kultury prawnej, materii regulowanej oraz społecznego otoczenia prawa   226
		10.3. Podsumowanie rozważań dotyczących interpretacji prawa UE  227