Zagadnienie obiektywności prawa w perspektywie problemu kierowania się regułą

• Druk: 2022
• Seria / cykl: MONOGRAFIE
• Autor: Michał Pełka
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Monografia omawia jedno z centralnych zagadnień późnej filozofii Ludwiga Wittgensteina nazywane problemem kierowania się regułą lub też sceptycyzmem znaczeniowym. Stanowi ona jedną z nielicznych w literaturze przedmiotu prób połączenia rozważań tego problemu z kwestią obiektywności prawa, uzupełniając tym samym niezapełnioną przestrzeń intelektualną w myśli teoretycznoprawnej. Istotnym elementem publikacji jest zarysowanie tytułowego zagadnienia na tle historyczno-przyczynowej teorii odniesienia przedmiotowego określanej również mianem semantyki Kripkego – Putnama.

W książce poddano analizie trzy kluczowe kwestie istotne dla zrozumienia fenomenu obiektywności prawa:
• problem kierowania się regułą,
• historyczno-przyczynową teorię odniesienia przedmiotowego,
• doktrynę realizmu wewnętrznego.

Publikacja zainteresuje teoretyków prawa oraz filozofów zajmujących się pograniczem prawa i filozofii. Będzie pomocna również przedstawicielom praktyki prawniczej chcącym bliżej poznać teorie znaczenia i oznaczania dające się zastosować podczas dokonywania wykładni prawa w profesjonalnej działalności przed sądami i organami administracji publicznej. Przeznaczona jest także dla studentów prawa i filozofii szczególnie zainteresowanych kwestiami języka prawnego i prawniczego oraz koncepcjami filozoficznymi Ludwiga Wittgensteina, Saula Kripkego oraz Hilarego Putnama. Język i tok wywodu autora, mimo swoistej hermetyczności tytułowej problematyki, są klarowne i przystępne dla każdego zainteresowanego czytelnika.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8286-271-3
• ISBN druku: 978-83-8286-237-9
• EAN: 9788382862713
• Liczba stron: 432

Wprowadzenie  | str.  11

Uwagi wstępne | str. 11
Fenomen prawa jako zjawiska perspektywicznego | str. 13
Istota zagadnienia kierowania się regułą | str. 17
Uzasadnienie podjęcia tematu | str. 20
Prawo w obliczu kryzysu obiektywności | str. 25
Przegląd koncepcji obiektywności | str. 29
Istota sporu o obiektywność prawa | str. 37
Metodologia pracy oraz zarys strategii argumentacyjnej | str. 46

Część I
SCEPTYCYZM ZNACZENIOWY – PROBLEM KIEROWANIA SIĘ REGUŁĄ

Uwagi wstępne | str. 55
Propozycje faktów znaczeniowych | str. 64

2.1. Pierwsza grupa kandydatur: przeszłe zachowania, instrukcje, zinternalizowane reguły lub prawa  | str.  64
2.2. Stany mentalne oraz unikalne qualia  | str.  68
2.3. Dyspozycje  | str.  75
2.4. Ucieleśnienie funkcji w maszynie  | str.  77
2.5. Prostota  | str.  79
2.6. Uchwycenie bytu abstrakcyjnego  | str.  82

Dylemat: czy wszystkie słowa są pozbawione znaczenia? | str. 84
Kripkeańskie rozwiązanie paradoksu: antyindywidualizm | str. 91
Podsumowanie rozwiązania sceptycznego | str. 105
Od warunków prawdziwości do warunków stwierdzalności | str. 108
Kripkeańska interpretacja argumentu z języka prywatnego | str. 120
Komunitariańskie konsekwencje sceptycznego rozwiązania | str. 126
Przedwczesne odrzucenie rozwiązania dyspozycjonalnego | str. 134

9.1. Uwagi wstępne  | str.  134
9.2. Natura dyspozycji  | str.  137
9.3. Zarzuty Kripkego względem teorii dyspozycjonalnej  | str.  139
9.4. Próba odpowiedzi na podważenie teorii dyspozycjonalnej – stanowisko Stevena Yalowitza uzupełnione uwagami innych autorów  | str.  149
9.4.1. Odpowiedź na zarzut z normatywności  | str.  149
9.4.2. Odpowiedź na zarzut z błędu  | str.  162
9.4.3. Odpowiedź na zarzut błędnego koła  | str.  171
9.4.4. Odpowiedź na zarzut ze skończoności  | str.  175
9.5. Wnioski z analizy podejścia dyspozycjonalnego  | str.  179
Część II
HISTORYCZNO-PRZYCZYNOWA TEORIA ODNIESIENIA PRZEDMIOTOWEGO

Uzasadnienie podjęcia zagadnienia | str. 195
Koncepcja nazw w ujęciu Johna Stuarta Milla | str. 196
Rozróżnienie sensu i oznaczania według Gottloba Fregego | str. 199
Logiczne nazwy własne i teoria deskrypcji w ujęciu Bertranda Russella | str. 205
Deskryptywizm założeniowy i wiązkowy Johna Searle’a i Petera Strawsona | str. 214
Saula Kripkego i Keitha Donnellana krytyka deskrypcyjnej teorii nazw własnych | str. 218

6.1. Argumenty epistemologiczne  | str.  219
6.1.1. Argument z niewiedzy  | str.  220
6.1.2. Argument z błędu  | str.  220
6.1.3. Argument z niechcianej wiedzy apriorycznej  | str.  221
6.2. Argument semantyczny  | str.  221
6.3. Argument modalny (z niechcianej konieczności)  | str.  222
6.4. „Lepszy obraz” Kripkego  | str.  222
6.5. Koncepcja Keitha Donnellana  | str.  223
7. Sztywne desygnowanie | str. 226
8. Garetha Evansa hybrydowa koncepcja funkcjonowania nazw własnych | str. 230
9. Argumenty przemawiające przeciwko zastosowaniu historyczno-przyczynowej semantyki nazw własnych na gruncie prawoznawstwa | str. 235
10. Podsumowanie | str. 245
11. Saula Kripkego i Hilarego Putnama krytyka deskrypcyjnej teorii znaczenia i oznaczania rodzajów naturalnych | str. 250
12. Krytyka zastosowania semantyki rodzajów naturalnych na gruncie prawoznawstwa | str. 261
13. Rozwiązanie problemu terminów naturalnorodzajowych | str. 272
Część III
W STRONĘ OBIEKTYWIZMU WEWNĘTRZNEGO

Uwagi wstępne | str. 299
Argumenty przeciwko realizmowi metafizycznemu | str. 305

2.1. Argument z „mózgów w naczyniu”  | str.  306
2.2. Argument teoriomodelowy  | str.  315
2.3. Argument z względności pojęciowej i pluralizmu pojęciowego  | str.  325
3. Przykłady względności pojęciowej i ich relacja do realizmu | str. 341
4. Względność pojęciowa jako niezgodność | str. 352
5. Kwestia istnienia | str. 354
6. Możliwe odpowiedzi realisty na względność pojęciową | str. 360
7. Epistemiczne warunki idealne czy dostatecznie dobre? | str. 366
8. Pojęciowy relatywizm i konwencje | str. 373
9. Trafność w obrębie układu pojęciowego | str. 376
10. Dylemat niezgodności a obrona zjawiska względności pojęciowej | str. 382
11. Próba pogodzenia realizmu z względnością pojęciową | str. 386
12. Kategoryzowanie świata a korespondencyjna teoria prawdy | str. 389
13. Obiektywizm wewnętrzny na gruncie prawoznawstwa | str. 393
Podsumowanie  | str.  397
Bibliografia  | str.  419