Zrozumieć emocje
Oddajemy do rąk Czytelników nowe wydanie uznanego podręcznika Zrozumieć emocje. Ta książka to kompendium wiedzy na temat różnych podejść do rozumienia emocji oraz wkładu rozmaitych dyscyplin nauki w wiedzę na ich temat. Autorzy zrelacjonowali też współczesną wiedzę o komunikowaniu emocji i mózgowych podstawach ich przeżywania, emocjonalnej regulacji, omówili kształtowanie się życia emocjonalnego, zależności między myśleniem a emocjami oraz zaburzenia emocjonalne u dzieci i dorosłych.
Przez ponad dwa tysiące lat różni myśliciele twierdzili, że emocje są irracjonalne i destruktywne. Według tej linii myślenia szlachetniejsze zdobycze ludzkiej natury dają się osiągnąć wtedy, gdy poddajemy nasze namiętności kontroli rozumu. W tej książce dochodzimy do innych wniosków. Emocje mają podstawowe znaczenie dla dostosowania się do otoczenia społecznego. Kształtują nasze postrzeganie świata i ukierunkowują ważne działania, takie jak zaangażowanie się w związek intymny, walkę o sprawiedliwość czy pocieszanie przyjaciela. Emocje są fundamentem naszej tożsamości, moralnych osądów i związków. Są niezbędne dla naszej pogoni za sensem życia.
Ze Wstępu
Nowości tego wydania:
- Odniesienia do najnowszych badań i dowodów w psychologii, psychiatrii, naukach społecznych i humanistycznych, a także w neuronauce.
- Pogłębione omówienie zagadnień interpersonalnych oraz społecznych funkcji emocji, z analizą tego, jak emocje działają między ludźmi w różnych rodzajach relacji.
- Obszerne omówienie emocji pozytywnych, jak miłość, współczucie, zachwyt, zainteresowanie i wdzięczność, oraz tego, jak kształtują one nasze związki i samopoczucie.
- Omówienie relacji ciało–umysł z perspektywy nowych badań nad ucieleśnieniem i interocepcją.
- Przedstawienie wpływu języka dotyczącego emocji na doświadczenia emocjonalne, neurofizjologię i samopoczucie.
- Nowe omówienia współczesnych badań nad ewolucją i wzajemnym oddziaływaniu genów i środowiska.
- Pogłębione spojrzenie na emocje i osądy moralne.
- Nowe fragmenty poświęcone emocjom kolektywnym, sensowi i dobremu samopoczuciu, uważności, jak również wyostrzone spojrzenie na osobiste i społeczne koszty biedy oraz nierówności ekonomicznych.
Wstęp XI
Podziękowania XVII
CZĘŚĆ I
RÓŻNE SPOJRZENIA NA EMOCJE 1
Rozdział 1
Podejścia do zrozumienia emocji 3
Wprowadzenie 4
Czym jest emocja? Pierwsze pomysły 6
Dziewiętnastowieczni myśliciele 7
Podejścia filozoficzne i literackie 14
Nauka o mózgu, psychologia, socjologia i antropologia 21
Empiryczne inspiracje nowej nauki o emocjach 31
Czym jest emocja? Ramy teoretyczne 33
Sfera emocji: emocje - nastroje - dyspozycje 35
Streszczenie 36
Do przemyślenia i dyskusji 37
Lektura uzupełniająca 37
Rozdział 2
Ewolucja emocji 38
Elementy podejścia ewolucyjnego 39
Ewolucyjna historia ludzkich emocji 48
Ewolucja reprezentacji symbolicznej i języka 58
Emocje jako podstawa relacji międzyludzkich 60
Streszczenie 68
Do przemyślenia i dyskusji 68
Lektura uzupełniająca 68
Dodatkowa lektura uzupełniająca 68
Rozdział 3
Kulturowe rozumienie emocji 69
Społeczność wyspiarska 70
Międzykulturowe podejścia do emocji 73
Konstruowanie emocji na Zachodzie 81
Miłość seksualna na Zachodzie 88
Integracja podejść ewolucyjnych i kulturowych 92
Streszczenie 95
Do przemyślenia i dyskusji 95
Lektura uzupełniająca 95
CZĘŚĆ II
ELEMENTY EMOCJI 97
Rozdział 4
Komunikowanie emocji 99
Pięć rodzajów zachowań niewerbalnych 102
Mimiczne ekspresje emocji 105
Wokalne komunikowanie emocji 119
Dotykowe komunikowanie emocji 124
Ekspresje emocjonalne i koordynowanie kontaktów międzyludzkich 127
Kulturowe zróżnicowanie ekspresji emocji 128
Komunikowanie emocji w sztuce 131
Streszczenie 136
Do przemyślenia i dyskusji 137
Lektura uzupełniająca 137
Rozdział 5
Zmiany cielesne i emocje 138
Wczesne teorie emocji i zmian cielesnych 139
Emocje i autonomiczny układ nerwowy 141
Emocje i układ neuroendokrynny 151
Emocje i układ odpornościowy 154
Zmiany cielesne i doświadczenia emocjonalne 156
Ucieleśnienie, poznanie i kontakty społeczne 161
Streszczenie 165
Do przemyślenia i dyskusji 166
Lektura uzupełniająca 166
Rozdział 6
Ocena, doświadczenie, regulacja 167
Ocena i emocje 168
Oceny pierwotne, pozytywność i negatywność 170
Oceny wtórne 172
Trzecia faza oceny: werbalne dzielenie się 180
Słowa i koncepcje 182
Doświadczenie emocjonalne 188
Regulacja emocji 193
Streszczenie 198
Do przemyślenia i dyskusji 198
Lektura uzupełniająca 198
Rozdział 7
Mechanizmy mózgowe i emocje 199
Historyczne podejścia do neuronauki emocji 201
Oceny i mózgowe procesy podkorowe 209
Świadomość ciała i subiektywne odczucia: przednia część kory wyspy 215
Od konceptualizacji do empatycznego zrozumienia: korowe procesy mózgowe 216
Poszukiwanie wzorców aktywacji mózgowej poszczególnych emocji 226
Streszczenie 230
Do przemyślenia i dyskusji 230
Lektura uzupełniająca 230
CZĘŚĆ III
EMOCJE I ŻYCIE SPOŁECZNE 231
Rozdział 8
Rozwój emocji w dzieciństwie 233
Teorie rozwoju emocjonalnego 235
Ekspresja emocjonalna 237
Rozpoznawanie emocji 246
Regulacja emocji 254
Biologiczne uwarunkowania temperamentu 263
Streszczenie 266
Do przemyślenia i dyskusji 266
Lektura uzupełniająca 266
Rozdział 9
Emocje w relacjach społecznych 267
Emocje w bliskich związkach 269
Emocje w przyjaźni 278
Emocje w relacjach hierarchicznych 283
Emocje i dynamika grupowa 290
Inteligencja emocjonalna 295
Streszczenie 296
Do przemyślenia i dyskusji 297
Lektura uzupełniająca 297
Rozdział 10
Emocje i myślenie 298
Namiętności i rozum 299
Emocje nadają priorytet myślom, celom i działaniom 301
Emocje i nastroje w zachowaniach ekonomicznych 303
Infuzja afektu i afekt jako informacja 305
Style przetwarzania 309
Wpływ nastrojów i emocji na funkcjonowanie poznawcze 311
Moralność 317
Emocje i prawo 322
Streszczenie 325
Do przemyślenia i dyskusji 325
Lektura uzupełniająca 325
CZĘŚĆ IV
EMOCJE I CZŁOWIEK 327
Rozdział 11
Różnice indywidualne w emocjonalności 329
Emocjonalność na przestrzeni życia 330
Przywiązanie i emocjonalność 338
Zachowania rodzicielskie wykraczające poza przywiązanie 344
Socjalizacja emocji w domu rodzinnym 348
Poza rodzicielstwem: wpływ rodzeństwa, rówieśników i szerszego kontekstu
społecznego 353
Programy optymalizujące rozwój emocjonalny 358
Streszczenie 361
Do przemyślenia i dyskusji 361
Lektura uzupełniająca 362
Rozdział 12
Psychopatologia emocji w dzieciństwie 363
Emocje i psychopatologia 364
Częstość psychopatologii w dzieciństwie 368
Czynnik ryzyka a psychopatologia 370
Czynniki ryzyka 374
Trajektorie zaburzeń 387
Interwencje w psychopatologii dzieci i młodzieży 391
Streszczenie 395
Do przemyślenia i dyskusji 395
Lektura uzupełniająca 396
Rozdział 13
Zaburzenia emocjonalne w dorosłości 397
Depresja i lęk 398
Zaburzenia psychiczne: objawy i rozpowszechnienie 398
Jak powstają zaburzenia 405
Interakcje genotyp-środowisko 412
Predyspozycje emocjonalne i zaburzenia emocjonalne 414
Czynniki podatności 416
Nawroty, powrót do zdrowia i przedłużanie zaburzeń 418
Neurofizjologia depresji i lęku 422
Poza depresją i lękiem 424
Streszczenie 428
Do przemyślenia i dyskusji 429
Lektura uzupełniająca 429
Rozdział 14
Znaczące życie 430
Znaczące wydarzenie 431
Sens w życiu 432
Terapia psychologiczna prowadzona przez innych i autoterapia 440
Uważność w starożytności i współczesności 452
Świadome rozumienie emocji 456
Emocje w literaturze 457
Emocje i wolna wola 458
Emocje i sens w życiu społecznym 461
Streszczenie 462
Do przemyślenia i dyskusji 462
Lektura uzupełniająca 462
Piśmiennictwo 463
Indeks nazwisk 573
Indeks rzeczowy 605
O Autorach
