Edukacja do samodzielności

• Druk: Łódź, 2019
• Autor: Aldona Pobojewska
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Główną zaletą książki jest doskonała precyzja (bez zbędnych, nazbyt formalnych odniesień) w ujmowaniu trudnych zagadnień filozoficznych i wysoki poziom rozważań merytorycznych. Napisana jest przez praktyka, ale głęboko świadomego obszernego zaplecza teoretyczno-konceptualnego, stojącego za konkretnymi rozwiązaniami. To nie tylko wykład określonej metody kształcenia, ale również, a może przede wszystkim – potężna etyka. To nie tylko technika – jak uczyć – ze szczególnym podkreśleniem nauczania – etyki, ale również, a może bardziej podstawowe – przesłanie moralne, które winno towarzyszyć każdemu nauczycielowi. Tym ważniejsze, że nie ograniczone do jednego kontekstu idei (przeświadczeń światopoglądowych), ale przedstawiającego, jak funkcjonować w zróżnicowaniu tych właśnie idei.
Z recenzji prof. nadzw. dr. hab. Macieja Woźniczki
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy
im. Jana Długosza w Częstochowie
W serii ukazały się:
E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości dziecka. Koncepcja i wskazówki metodyczne
E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć w przedszkolu i szkole podstawowej
E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć dla młodzieży
Robert J. Sternberg, Linda Jarvin, Elena L. Grigorenko, Mądrość, inteligencja i twórczość w nauczaniu. Jak zapewnić uczniom sukces
E. Płóciennik, Mądrość dziecka. Predyspozycje – przejawy – perspektywy wspierania

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8142-381-6
• ISBN druku: 978-83-8142-380-9
• Liczba stron: 284

Pobierz spis treści»

WSTĘP	13
Problematyka książki	13
Powody i cele napisania tej książki	14
Specyfika i efekty proponowanej metody (WDF)	15
Zakres zastosowania WDF	17
Adresaci książki	18
Perspektywa ujęcia tematu i wynikające z niej ograniczenia	18
Kompozycja książki	19
Strategia wywodu	19
Moja droga do tej książki	22
Własne teksty wykorzystane w książce	26
Podziękowania	27

CZĘŚĆ I. TEORIA	31

Rozdział 1. EDUKACJA WE WSPÓŁCZESNYM ŚWIECIE	33
1.1. Wizja edukacji	34
1.2. Współczesny oraz przyszły świat a jednostka	36
1.2.1. Główne obszary zmian	36
1.2.2. Sytuacja jednostki	39
1.3. Kompetencje wymagane od współczesnych	41
1.3.1. Rozumienie świata	42
1.4. Aktualny obraz edukacji	43
1.4.1. Deklarowane cele	43
1.4.2. Raport z badań	44
1.4.3. Dominujące metody i strategie	46
1.4.4. Diagnoza	49
1.5. Podsumowanie: zadania współczesnej edukacji	51

Rozdział 2. FILOZOFOWANIE	55
2.1. Dwoistość ujmowania filozofii	57
2.2. Filozofowanie – charakterystyka 	61
2.2.1. Filozofowanie jako rozumowanie	61
2.2.2. Filozofowanie jako myślenie racjonalne (antyirracjonalne)	64
2.2.3. Swoistość filozofowania	66
2.2.3.1. Samozwrotność – krytycyzm 	66
2.2.3.2. Samozwrotność – krytyczność	69
2.2.3.3. Różnozałożeniowość 	71
2.2.3.4. Holistyczna optyka oglądu	73
2.2.3.5. Teoretyczność	74
2.2.3.6. Historyczność	76
2.2.3.7. Dialogiczność	77
2.3. Podsumowanie	79
2.3.1. Wyjściowe kompetencje filozofowania	80
2.3.1.1. Zdziwienie i załamanie się poczucia oczywistości	80
2.3.1.2. Świadomość własnej niewiedzy i podważenie „dogmatycznej pewności siebie	81
2.3.1.3. Zdolność zapytywania	82
2.3.1.4. Postawa dialogiczna	82

Rozdział 3. DIALOG – NARZĘDZIE FILOZOFOWANIA (w kontekście edukacji)	85
3.1. Pierwowzór dialogu – dialog sokratejski	87
3.1.1. Cel 	89
3.1.2. Punkt wyjścia	91
3.1.3. Środki	93
3.1.4. Specyfika	93
3.2. Dialog intelektualny	94
3.2.1. Cel 	94
3.2.2. Punkt wyjścia	95
3.2.3. Przebieg	97
3.2.4. Efekt 	100
3.3. Dialog egzystencjalny	102
3.3.1. Cel	103
3.3.2. Punkt wyjścia	103
3.3.3. Przebieg	104
3.3.4. Efekt 	105
3.4. Podsumowanie	106

Rozdział 4. WARSZTATY Z DOCIEKAŃ FILOZOFICZNYCH. TEORIA 	111
4.1. Wstępna charakterystyka	112
4.2. Geneza	115
4.3. Historia	118
4.4. Obszary zastosowania WDF	121
4.5. Założenia	125
4.5.1. Filozoficzne	125
4.5.1.1. Antropologiczne	125
4.5.1.2. Metafilozoficzne	131
4.5.1.3. Ontologiczne	132
4.5.1.4. Epistemologiczne	133
4.5.1. Psychologiczne	136
4.5.1. Metodologiczne	138
4.6. Podsumowanie	141

Rozdział 5. WARSZTATY Z DOCIEKAŃ FILOZOFICZNYCH. ETYKA	143
5.1. Stanowisko etyczne prezentowane przez Lipmana	144
5.1.1. Trzy argumenty przeciw postawie kodeksowej	146
5.1.1.1. Stosunek do obligatoryjności wartości i norm	146
5.1.1.2. Obraz moralnej rzeczywistości	149
5.1.1.3. Położenie i wizja podmiotu moralnego	149
5.1.2. Powinności podmiotu moralnego	151
5.1.2.1. Przed decyzją	151
5.1.2.2. Przy podejmowaniu decyzji	153
5.1.2.3. Po decyzji	155
5.1.3. Kompetencje podmiotu moralnego	156
5.1.4. Wychowanie moralne	158
5.2. Lipmanowska strategia edukacji etycznej (WDF)	160
5.2.1. Narzędzia moralnego wychowania	160
5.2.1.1. Dialog uczniów	161
5.2.1.2. Wiara w moralny potencjał wychowanków	162
5.2.1.3. Przykład dawany przez wychowawców	163
5.2.2. Oświeceniowy efekt dociekań filozoficznych	165
5.3. Dociekania filozoficzne a relatywizm etyczny (sytuacjonizm)	165
5.3.1. Co to jest sytuacjonizm?	166
5.3.1.1. Pierwsze uściślenie: relatywizm etyczny	166
5.3.1.2. Drugie uściślenie: subiektywistyczny relatywizm etyczny	167
5.3.1.3. Trzecie uściślenie: sytuacjonizm	169
5.3.2. Program Lipmana a sytuacjonizm	170
5.3.3. Program Lipmana a „beztreściowa wolność” w sferze etycznej	175
5.4. Podsumowanie	177

CZĘŚĆ II. METODYKA	181

Rozdział 6. WARSZTATY Z DOCIEKAŃ FILOZOFICZNYCH. METODYKA	183
6.1. Klimat zajęć	184
6.1.1. Czynniki sytuacyjne	184
6.1.2. Czynniki psychologiczne	187
6.1.2.1. Zasady zachowania się na WDF	187
6.1.2.2. Postawa prowadzącego	189
6.2. Struktura warsztatu	191
6.2.1. „Lodołamacz”	192
6.2.2. Materiał do dociekań	196
6.2.2.1. Ćwiczenia	196
6.2.2.2. Tekst	199
6.2.3. Zbieranie pytań i problemów	200
6.2.3.1. Rodzaje pytań	201
6.2.3.2. Myślenie pytajne	203
6.2.3.3. Działania prowadzącego	208
6.2.4. Wybór tematu dociekań	209
6.2.5. Dociekania filozoficzne	210
6.2.5.1. Rozpoczynanie dociekań	211
6.2.5.2. Cechy stanowiące o filozoficzności dociekań	211
6.2.5.3. Działania prowadzącego	218
6.2.5.4. Korzyści płynące z uczestnictwa w dociekaniach	219
6.2.6. Zakończenie warsztatów	223
6.2.7. Ewaluacja	224
6.2.8. Tryb otwarty i zamknięty warsztatów	226
6.3. Podsumowanie	227

Rozdział 7. ROLA PROWADZĄCEGO – DYREKTYWA WYCOFANIA SIĘ Z MERYTORYCZNEJ WARSTWY DIALOGU	231
7.1. Przesłanki tytułowej dyrektywy	232
7.2. Respektowanie tytułowej dyrektywy w kolejnych fazach WDF	234
7.2.1. Przygotowanie do dociekań	235
7.2.2. Trwanie dociekań	237
7.2.3. Zakończenie dociekań	241
7.3. Krytyka tytułowego zalecenia i odpowiedź na nią	241
7.3.1. Wprowadzanie w stan chaosu światopoglądowego .	242
7.3.2. Skłanianie do amoralizmu	244
7.3.3. Indoktrynowanie	245
7.3.3.1. Co to jest indoktrynacja?	246
7.3.3.2. Relacja między edukacją a indoktrynacją 	247
7.3.3.3. Niezbędny zakres indoktrynacji	248
7.3.3.4. Indoktrynacja a WDF	249
7.3.4. Podważanie autorytetów	250
7.3.4.1. Czym jest autorytet?	250
7.3.4.2. Autorytet a WDF	254
7.4. Podsumowanie	256

ZAKOŃCZENIE	259

LITERATURA PRZYWOŁANA W TEKŚCIE	265

SPIS SCHEMATÓW I TABEL	281

OD REDAKCJI	283