O SOS Wioskach Dziecięcych
Publikację można uznać za kompendium wiedzy o SOS Wioskach Dziecięcych. Oparto ją przede wszystkim na dostępnej literaturze przedmiotu, danych zaczerpniętych z internetu oraz materiałach opracowanych przez działającą w Polsce pozarządową organizację SOS Wioski Dziecięce. Praca koncentruje się na tradycyjnym funkcjonowaniu wiosek, zgodnie z obowiązującymi w nich czterema zasadami pedagogicznymi. Wspomina też o wyłaniającej się obecnie zmodernizowanej koncepcji wiosek – między innymi o programach umacniania rodziny (styczeń 2007) i polityce programowej (maj 2009).
Książka adresowana jest do studentów pedagogiki i psychologii, osób zatrudnionych w wioskach dziecięcych, pracowników rożnych placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz darczyńców i sponsorów. Ciekawa okaże się również dla czytelników zainteresowanych problemami opieki i wychowania w warunkach zbliżonych do tych, jakie istnieją w normalnych rodzinach.
Niniejsze opracowanie składa się z sześciu rozdziałów. Pierwszy poświęcony jest Hermannowi Gmeinerowi jako głównemu twórcy SOS Wiosek Dziecięcych. Omówiono w nim jego drogę życiową, ważniejsze uzdolnienia, postawy i przekonania oraz zasługujące na uwagę wydarzenia i osiągnięcia. Drugi rozdział pokazuje podstawowe założenia wiosek SOS. Opisano w nim również funkcjonowanie dyrektora i personelu pomocniczego. W rozdziale trzecim przedstawiono kryteria doboru i szkolenia matek SOS, mowa w nim także o matek tych powinnościach i uprawnieniach. W kolejnym rozdziale, czwartym, podano ogólną charakterystykę rodzin, z których wywodzą się wychowankowie wiosek. Sporo miejsca poświęcono również urazom psychicznym dzieci przyjmowanych do wiosek oraz nadpobudliwości psychoruchowej niektórych z nich. Poza tym opisano kryteria doboru i stosowaną procedurę przyjmowania dzieci do wiosek, spróbowano także odpowiedzieć na pytanie, na co mogą liczyć wychowankowie po opuszczeniu placówki. Rozdział piąty dotyczy między innymi celów, jakie przyświecają prowadzonej działalności wychowawczej w SOS Wioskach Dziecięcych. Nieco szerzej zajęto się w nim humanistycznym podejściem i preferowanymi metodami pracy wychowawczej, sygnalizując również doniosłą rolę wychowania do wartości. W rozdziale szóstym przybliżono natomiast niektóre z funkcjonujących wiosek. Oprócz przedstawienia pierwszej SOS Wioski Dziecięcej (Imst, Austria), opisano także wioski SOS w Europie i na innych kontynentach oraz cztery wioski w Polsce (w Biłgoraju, Kraśniku, Siedlcach i Karlinie). Omówiono też działalność stowarzyszenia SOS-Kinderdorf International jako najwyższego organu władzy, któremu podlegają wszystkie SOS Wioski Dziecięce. Zajęto się również działalnością krajowych stowarzyszeń, które odpowiadają za sprawne funkcjonowanie wiosek w poszczególnych państwach.
Mieczysław Łobocki
