Prawo spadkowe

• Druk: 2016
• Seria / cykl: BIBLIOTEKA SĄDOWA
• Autor: Liliana Kaltenbek, Waldemar Żurek
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Książka stanowi kompleksowy zbiór zagadnień odnoszących się do spadku. Autorzy w przystępny sposób opisują, jak prawidłowo sporządzić testament, przeprowadzić postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku oraz dział spadku, a także przedstawiają zagadnienia zachowku i zapisu windykacyjnego.



Można tu również znaleźć informacje na temat: podatku od nabytego spadku, kosztów całego postępowania spadkowego, odpowiedzialności za długi spadkowe, obrotu spadkiem czy funkcji kuratora spadku.



W publikacji zamieszczono kompletny zbiór wzorów pism procesowych oraz zbiór przepisów obejmujący całość aktów prawnych z zakresu dziedziczenia.



W piątym wydaniu uwzględniono wszystkie zmiany legislacyjne, jakie miały miejsce od czasu poprzedniej edycji w 2012 r., a dotyczące m.in.:

nowych zasad przyjęcia i zabezpieczania spadku, zwiększających ochronę spadkobierców przed długami spadkowymi,
sporządzania spisu i wykazu inwentarza,
opodatkowania nabycia własności gruntów stanowiących gospodarstwo rolne,
europejskiego poświadczenia spadkowego,
stawek wynagrodzenia adwokatów i radców prawnych będących pełnomocnikami procesowymi w postępowaniach spadkowych.


Adresaci:
Opracowanie jest skierowane do praktyków specjalizujących się w prawie spadkowym - sędziów, notariuszy, adwokatów, radców prawnych. Może zainteresować również studentów wydziałów prawa i administracji oraz aplikantów zawodów prawniczych.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8092-609-7
• ISBN druku: 978-83-264-8693-7
• EAN: 9788380926097
• Liczba stron: 480

Wykaz skrótów  | str. 13

Podstawowe pojęcia  | str. 15

Część I
Prawo spadkowe

Rozdział pierwszy. Przedmiot prawa spadkowego  | str. 23
1. Prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku  | str. 23
2. Prawa i obowiązki niewchodzące w skład spadku  | str. 25
2.1. Prawa i obowiązki publicznoprawne  | str. 25
2.2. Prawa i obowiązki osobiste zmarłego  | str. 26
2.3. Prawa i obowiązki rodzinne  | str. 26
2.4. Prawa i obowiązki przechodzące na oznaczone osoby na podstawie przepisów szczególnych  | str. 27

Rozdział drugi. Zagadnienia ogólne związane z dziedziczeniem  | str. 29
1. Otwarcie spadku i pojęcie dziedziczenia  | str. 29
2. Zdolność do dziedziczenia  | str. 30
2.1. Osoba fizyczna  | str. 30
2.2. Osoba prawna  | str. 31
3. Niegodność dziedziczenia  | str. 31
4. Uprawnienia małżonka i innych osób bliskich, zamieszkałych ze spadkodawcą  | str. 32

Rozdział trzeci. Dziedziczenie ustawowe  | str. 33
1. Porządek dziedziczenia ustawowego  | str. 33
1.1. Pierwsza grupa dziedziczących - małżonek i zstępni spadkodawcy  | str. 34
1.2. Druga grupa dziedziczących - małżonek, rodzice i rodzeństwo  | str. 35
1.3. Trzecia grupa dziedziczących - dziadkowie spadkodawcy  | str. 36
1.4. Czwarta grupa dziedziczących - pasierbowie spadkodawcy  | str. 37
1.5. Piąta grupa dziedziczących - gmina i Skarb Państwa  | str. 37
2. Dziedziczenie przez osoby przysposobione i dziedziczenie po nich  | str. 37
3. Szczególne uprawnienia quasi-alimentacyjne dziadków spadkodawcy  | str. 38
4. Uprawnienie małżonka do przedmiotów urządzenia domowego  | str. 39

Rozdział czwarty. Testament i dziedziczenie testamentowe  | str. 41
1. Testament  | str. 41
1.1. Swoboda testowania  | str. 41
1.2. Zagadnienia ogólne związane z testamentem  | str. 41
1.2.1. Pojęcie testamentu  | str. 41
1.2.2. Cechy czynności prawnej będącej testamentem i treść testamentu  | str. 42
1.2.3. Odwołalność testamentu  | str. 42
1.2.4. Tłumaczenie nieprecyzyjnych postanowień testamentowych  | str. 43
1.2.5. Ogłoszenie testamentu  | str. 43
1.3. Przesłanki ważności testamentu  | str. 44
1.3.1. Zdolność testowania  | str. 44
1.3.2. Wady oświadczenia woli  | str. 45
1.3.3. Treść testamentu  | str. 45
2. Forma testamentu  | str. 46
2.1. Testamenty zwykłe  | str. 46
2.1.1. Testament własnoręczny  | str. 47
2.1.2. Testament notarialny  | str. 48
2.1.3. Testament allograficzny  | str. 48
2.2. Testamenty szczególne  | str. 49
2.2.1. Testament ustny  | str. 50
2.2.2. Testament podróżny na polskim statku morskim lub powietrznym  | str. 52
2.2.3. Testament wojskowy  | str. 53
3. Notarialny rejestr testamentów (NORT)  | str. 53
4. Powołanie spadkobiercy testamentowego  | str. 54
4.1. Zagadnienia ogólne  | str. 54
4.1.1. Osoba spadkobiercy i jej określenie w testamencie  | str. 55
4.1.2. Rozrządzenia dotyczące poszczególnych przedmiotów majątkowych  | str. 55
4.1.3. Warunek i termin przy powołaniu spadkobiercy  | str. 57
4.2. Substytucja, czyli podstawienie  | str. 58
4.3. Przyrost  | str. 58

Rozdział piąty. Zapisy i polecenia  | str. 60
1. Zapis zwykły  | str. 60
1.1. Ustanowienie zapisu zwykłego  | str. 60
1.2. Przedmiot zapisu  | str. 61
1.3. Osoba zapisobiercy  | str. 61
1.4. Osoba obciążona zapisem zwykłym  | str. 62
1.5. Istota zapisu zwykłego i jego wykonanie  | str. 63
1.6. Przedawnienie roszczeń z tytułu zapisu zwykłego  | str. 66
2. Zapis windykacyjny  | str. 66
2.1. Istota zapisu windykacyjnego i jego ustanowienie  | str. 66
2.2. Przedmiot zapisu windykacyjnego  | str. 67
2.3. Osoba zapisobiercy i jej prawa  | str. 69
3. Polecenie testamentowe  | str. 71
3.1. Istota polecenia  | str. 71
3.2. Wykonanie polecenia  | str. 72

Rozdział szósty. Wykonawca testamentu  | str. 74
1. Powołanie wykonawcy testamentu, jego kwalifikacje i podjęcie przez niego funkcji  | str. 74
2. Zakres obowiązków i uprawnień wykonawcy  | str. 75
3. Wygaśnięcie obowiązków i uprawnień wykonawcy testamentu oraz jego rozliczenia ze spadkobiercami  | str. 76

Rozdział siódmy. Zachowek  | str. 78
1. Osoby uprawnione do zachowku  | str. 79
2. Wysokość zachowku  | str. 80
2.1. Wielkość udziału spadkowego  | str. 80
2.2. Osobiste kwalifikacje uprawnionego  | str. 80
2.3. Wartość spadku i substrat zachowku  | str. 80
3. Realizacja uprawnień z tytułu zachowku  | str. 82
3.1. Obdarowanie uprawnionego do zachowku  | str. 82
3.2. Powołanie do spadku uprawnionego do zachowku, uczynienie na jego rzecz zapisu zwykłego lub windykacyjnego  | str. 82
3.3. Roszczenie o zapłatę równowartości zachowku lub o jego uzupełnienie  | str. 83
4. Szczególna odpowiedzialność za zachowek zapisobierców zwykłych i uprawnionych z tytułu poleceń testamentowych  | str. 85
5. Przedawnienie roszczeń z tytułu zachowku  | str. 86

Rozdział ósmy. Wydziedziczenie  | str. 87
1. Przesłanki skuteczności wydziedziczenia  | str. 87
2. Skutki wydziedziczenia  | str. 88

Rozdział dziewiąty. Przyjęcie i odrzucenie spadku  | str. 89
1. Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku  | str. 90
1.1. Zasady obliczania terminu  | str. 90
1.2. Skutki bierności spadkobiercy  | str. 90
2. Zasady i forma złożenia oświadczenia  | str. 91
2.1. Niepodzielność i bezwarunkowość przyjęcia lub odrzucenia spadku  | str. 91
2.2. Forma złożenia oświadczenia  | str. 92
3. Skutki przyjęcia spadku wprost i z dobrodziejstwem inwentarza  | str. 93
4. Wady oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku  | str. 93
5. Odrzucenie spadku  | str. 94
5.1. Skutki odrzucenia spadku  | str. 94
5.2. Odrzucenie spadku przez osobę nim zarządzającą  | str. 95
5.3. Odrzucenie spadku z pokrzywdzeniem wierzycieli  | str. 95

Rozdział dziesiąty. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 96
1. Postępowanie sądowe w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 96
1.1. Sąd właściwy do przeprowadzenia postępowania  | str. 96
1.2. Podmioty uczestniczące w postępowaniu  | str. 96
1.3. Zakres postępowania o stwierdzenie nabycia spadku  | str. 97
1.4. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 98
2. Postępowanie przed notariuszem o wydanie aktu poświadczenia dziedziczenia  | str. 100
2.1. Zakres postępowania przed notariuszem  | str. 101
2.2. Akt poświadczenia dziedziczenia oraz stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 102
2.3. Uchylenie aktu poświadczenia dziedziczenia  | str. 103
3. Uzupełnienie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku i aktu poświadczenia dziedziczenia  | str. 105
4. Wzruszenie prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku i zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia oraz stwierdzenia nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 106
5. Znaczenie i skutki stwierdzenia nabycia spadku i stwierdzenia nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 109

Rozdział jedenasty. Odpowiedzialność za długi spadkowe  | str. 111
1. Odpowiedzialność spadkobierców  | str. 112
1.1. Odpowiedzialność za długi spadkowe do chwili przyjęcia spadku  | str. 112
1.2. Odpowiedzialność za długi spadkowe od chwili przyjęcia spadku  | str. 113
1.2.1. Odpowiedzialność przy przyjęciu spadku wprost  | str. 113
1.2.2. Odpowiedzialność przy przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza  | str. 114
1.2.3. Wspólne zasady dla wypadków odpowiedzialności ograniczonej i nieograniczonej  | str. 118
2. Odpowiedzialność zapisobierców windykacyjnych  | str. 119

Rozdział dwunasty. Sytuacja prawna spadkobierców do chwili działu spadku i dział spadku  | str. 123
1. Wspólność majątku spadkowego do chwili działu spadku  | str. 123
1.1. Zasady ogólne  | str. 123
1.2. Zbycie udziału spadkowego  | str. 124
1.3. Rozporządzenie udziałem w poszczególnym przedmiocie należącym do spadku  | str. 124
2. Dział spadku  | str. 125
2.1. Umowny dział spadku  | str. 125
2.2. Sądowy dział spadku  | str. 126
2.2.1. Sąd właściwy do rozpoznania wniosku  | str. 126
2.2.2. Krąg podmiotów postępowania o dział spadku  | str. 127
2.2.3. Zakres postępowania  | str. 127
2.2.4. Cel postępowania  | str. 128
2.2.5. Zasady obliczania schedy spadkowej  | str. 128
2.2.6. Zasady podziału majątku spadkowego  | str. 129
2.2.7. Dział spadku i podział majątku dorobkowego małżonków  | str. 130
2.2.8. Długi spadkowe w postępowaniu działowym  | str. 131
2.3. Skutki działu spadku  | str. 131

Rozdział trzynasty. Umowy dotyczące spadku  | str. 132
1. Umowy o spadek po osobie żyjącej  | str. 132
2. Umowy o spadek po śmierci spadkodawcy  | str. 133

Rozdział czternasty. Dziedziczenie gospodarstwa rolnego  | str. 136
1. Ogólne zasady stosowania przepisów dotyczących dziedziczenia gospodarstw rolnych  | str. 137
2. Dziedziczenie gospodarstw rolnych w stosunku do spadków otwartych przed dniem 4 listopada 1971 r. lub pomiędzy dniem 4 listopada 1971 r. a 5 kwietnia 1982 r.  | str. 138
3. Dziedziczenie gospodarstw rolnych w stosunku do spadków otwartych pomiędzy dniem 6 kwietnia 1982 r. a 30 września 1990 r.  | str. 142
4. Dziedziczenie gospodarstw rolnych w stosunku do spadków otwartych pomiędzy dniem 1 października 1990 r. a 13 lutego 2001 r.  | str. 145
5. Dziedziczenie gospodarstw rolnych w stosunku do spadków otwartych od dnia 14 lutego 2001 r.  | str. 148

Rozdział piętnasty. Ochrona dziedziczenia  | str. 149
1. Zabezpieczenie spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 149
2. Wykaz inwentarza  | str. 153
3. Spis inwentarza  | str. 154
4. Wyjawienie przedmiotów spadkowych  | str. 156
5. Zarząd spadku nieobjętego - kurator spadku  | str. 157
6. Powództwo o wydanie spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 157

Rozdział szesnasty. Koszty związane z postępowaniem spadkowym  | str. 160
1. Wpisy sądowe  | str. 160
2. Opłaty kancelaryjne  | str. 162
3. Wynagrodzenie adwokata i radcy prawnego  | str. 163
4. Zwolnienie od kosztów sądowych  | str. 164
5. Zasady ponoszenia kosztów postępowania sądowego w orzeczeniu kończącym postępowanie  | str. 165

Rozdział siedemnasty. Podatek od spadków  | str. 168
1. Zakres przedmiotowy obowiązku podatkowego, czyli co podlega podatkowi  | str. 168
1.1. Zwolnienia podatkowe  | str. 169
1.2. Zwolnienie w przypadku rzeczy związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego  | str. 170
2. Zakres podmiotowy, czyli kto płaci podatek, a kto go nie płaci  | str. 171
3. Wysokość podatku  | str. 172
4. Rozliczenie podatku  | str. 174
5. Ulga mieszkaniowa  | str. 175

Rozdział osiemnasty. Europejskie poświadczenie spadkowe  | str. 178

Rozdział dziewiętnasty. Prawo obowiązujące na terenach Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918-1946  | str. 181

Część II
Wzory pism w sprawach spadkowych

Wzór nr 1. Testament własnoręczny  | str. 185
Wzór nr 2. Wniosek o wyjawienie istnienia testamentu i nakazanie jego złożenia  | str. 187
Wzór nr 3. Wniosek o otwarcie i ogłoszenie testamentu  | str. 190
Wzór nr 4. Zawiadomienie o testamencie ustnym, którego treść nie została spisana  | str. 192
Wzór nr 5. Wniosek o zabezpieczenie spadku  | str. 194
Wzór nr 6. Wniosek o zabezpieczenie przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 198
Wzór nr 7. Wniosek o sporządzenie spisu inwentarza  | str. 202
Wzór nr 8. Wniosek o wyjawienie przedmiotów spadkowych  | str. 205
Wzór nr 9. Wniosek o ustanowienie kuratora spadku  | str. 208
Wzór nr 10. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z ustawy  | str. 210
Wzór nr 11. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu  | str. 214
Wzór nr 12. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu i przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 218
Wzór nr 13. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku obejmującego gospodarstwo rolne  | str. 223
Wzór nr 14. Wniosek o uzupełnienie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku  | str. 228
Wzór nr 15. Wniosek o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku  | str. 231
Wzór nr 16. Wniosek o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 235
Wzór nr 17. Wniosek o dział spadku  | str. 239
Wzór nr 18. Wniosek o dział spadku i podział majątku dorobkowego małżonków  | str. 244
Wzór nr 19. Pozew o zachowek  | str. 250
Wzór nr 20. Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych w drodze dziedziczenia przez najbliższą rodzinę zmarłego  | str. 254
Wzór nr 21. Wniosek o zwolnienie od kosztów wraz z wzorem oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania  | str. 256

Część III
Zbiór aktów prawnych

Dekret z dnia 8 października 1946 r. - Prawo spadkowe  | str. 265
Dekret z dnia 8 października 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo spadkowe  | str. 288
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny  | str. 294
Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw  | str. 318
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego  | str. 326
Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw  | str. 341
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 stycznia 1965 r. w sprawie testamentów wojskowych  | str. 348
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych  | str. 350
Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn  | str. 377
Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego  | str. 389
Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie  | str. 392
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1990 r. w sprawie warunków dziedziczenia ustawowego gospodarstw rolnych  | str. 399
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 października 1991 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy zabezpieczaniu spadku i sporządzaniu spisu inwentarza  | str. 401
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 października 2015 r. w sprawie niektórych czynności dokonywanych w ramach zabezpieczenia spadku  | str. 406
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe  | str. 408
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu  | str. 410
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie  | str. 418
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu  | str. 426
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu  | str. 434
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych  | str. 441
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu  | str. 449
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych  | str. 457
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych  | str. 463
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 stycznia 2001 r., sygn. akt P. 4/99  | str. 469

Skorowidz  | str. 473