Wychowanie uczniów klas początkowych dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym

• Druk: Kraków, 2009
• Autor: Bogumiła Bogacka-Osińska
• Wydawca: Impuls

Adresatem oddziaływania wychowawczego jest przede wszystkim młody człowiek. Z formalnego punktu widzenia ma on bowiem prawo, od siódmego roku życia, do samodzielnego korzystania z dróg publicznych w charakterze pieszego czy pasażera. Jak dalece jest on w stanie sprostać temu zadaniu, pozostaje troską rodziców i wychowawców?


Wiek wczesnoszkolny rodzi nowe wyzwania dla dziecka, a zarazem oczekiwania ze strony dorosłych. Pomimo ograniczeń rozwojowych sprzyja kształtowaniu właściwych nawyków niepodejmowania zachowań ryzykownych, wyzwala zdolność podporządkowania się regułom (np. szkolnym) narzucanym przez dorosłych. Wszystko to czyni tę grupę dzieci interesującą z punktu widzenia oceny ich dojrzałości – gotowości do przestrzegania zasad w ruchu drogowym.


Od uczestnika ruchu drogowego wymaga się postępowania zgodnego z normą, podobnie jak od ucznia uczestniczącego w życiu szkolnym wymaga się odpowiedzialnego postępowania. Dlatego w tej pracy starano się przedstawić znaczenie kształcenia postaw moralnych w wychowaniu komunikacyjnym.


Dużo miejsca w niniejszej publikacji zajmuje prezentacja badań, szczególnie prowadzonych za granicą, mających na celu przedstawienie zachowania dzieci z perspektywy uczestników ruchu drogowego. Informacje na ten temat pochodzą przede wszystkim z materiałów źródłowych. W polskiej literaturze fachowej jest niewiele pozycji na temat funkcjonowania dzieci w ruchu drogowym.


Przedstawiona została również strategia szkoły wobec zadań wychowania komunikacyjnego w ujęciu historycznym, od okresu międzywojennego poczynając. W rozdziale trzecim zawarte są także propozycje celów i treści wychowania komunikacyjnego, charakterystyka wybranych programów nauczania z tej dziedziny. Poza tym została omówiona rola rodziny, szkoły i nauczycieli w procesie oddziaływania wychowawczego oraz podzielono się spostrzeżeniami z badań własnych.


Druga część pracy ma praktyczny wymiar. Przedstawiono w niej zapisy dotyczące zagadnienia bezpieczeństwa, w tym ruchu drogowego, w nowym Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół i propozycję materiałów wspomagających warsztat pracy nauczyciela w odniesieniu do: diagnozowania zagrożeń z udziałem najmłodszych użytkowników dróg, doskonalenia form współpracy z rodzicami (seminaria, spotkania z ekspertem, wywiadówki), aranżowania w przestrzeni sali klasowej miejsca na tematykę bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a także przygotowano propozycję scenariusza zajęć z tej tematyki.


W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat wielu autorów rozważało, jakie elementy nauki o bezpieczeństwie w zakresie ruchu drogowego należy włączyć do programu szkolnego, a także w jaki sposób powinno się rozmawiać o tym z uczniami. Jednak w polskiej literaturze fachowej, w charakterystyce zachowania się dziecka w ruchu drogowym, rzadko kto powołuje się na badania, które dają podstawę do formułowania takich czy innych wniosków.


Z perspektywy postępu motoryzacyjnego charakterystycznego dla naszej cywilizacji potrzebna jest wiedza kompleksowa, żeby można było podejmować bardziej skuteczne działania, rzutujące bezpośrednio na poziom bezpieczeństwa na drogach.

Wersja elektroniczna nie zawiera płyty CD

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7587-193-7
• Liczba stron: 160

Wstęp	7
ROZDZIAŁ I. Wprowadzenie do problematyki wychowania komunikacyjnego	11
	1.1. Wychowanie jako zjawisko społeczne	11
	1.2. Moralność w wychowaniu	15
	1.3. Istota wychowania komunikacyjnego	21
	1.4. Kierunek rozwoju wychowania komunikacyjnego	27
ROZDZIAŁ II. Bezpieczeństwo ruchu drogowego	33
	2.1. Wypadki drogowe w Polsce i za granicą	33
	2.2. Analiza zdarzeń drogowych z udziałem dzieci	37
	2.3. Wpływ cech rozwojowych na zachowanie dziecka w ruchu drogowym	43
	2.4. Przegląd badań nad zachowaniem dzieci na drodze	50
	2.5. Działania edukacyjne skierowane do młodych uczestników ruchu drogowego w Polsce	68
ROZDZIAŁ III. Wybrane problemy wychowania komunikacyjnego w edukacji wczesnoszkolnej	75
	3.1. Wychowanie komunikacyjne na tle polityki oświatowej	75
	3.2. Cele i treści edukacji komunikacyjnej	82
	3.3. Charakterystyka wybranych programów z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego w kształceniu zintegrowanym	85
	3.4. Rola rodziny, szkoły i nauczycieli w wychowaniu komunikacyjnym	91
ROZDZIAŁ IV. Refleksje z badań własnych	99
	4.1. Stosunek dzieci do przestrzegania reguł szkolnych i drogowych	99
	4.2. Znaczenie edukacji komunikacyjnej w systemie oświatowym	103
ROZDZIAŁ V. Wybrane propozycje wspierania warsztatu pracy nauczyciela	113
	5.1. Podejście do bezpieczeństwa w nowej podstawie programowej	113
	5.2. Pozycja problematyki bezpieczeństwa w ruchu drogowym w podstawowych dokumentach szkolnych	115
	5.3. Pomysł na aranżację kącika ruchu drogowego	129
	5.4. Propozycja tematów seminaryjnych	131
	5.5. Przykładowy scenariusz zajęć	133
	5.6. Przygotowywanie diagnozy zagrożenia dzieci klas młodszych w ruchu drogowym	135
	5.7. Przykładowe arkusze obserwacji zachowań dzieci w ruchu drogowym	136
Bibliografia	139
Aneks	150