Zarys teorii postępowania administracyjnego

• Druk: 2014
• Autor: Zbigniew Kmieciak
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

W monografii przedstawiono kluczowe problemy postępowania administracyjnego w kontekście zmian zachodzących w rodzimym systemie prawnym, uwarunkowanych przede wszystkim członkostwem Polski w Unii Europejskiej, z uwzględnieniem w szerokim stopniu rozwiązań obcych. Wyeksponowano w niej zagadnienia budzące najwięcej wątpliwości, takie jak:


ciężar dowodu,
środki ochrony interesów jednostki w sytuacji zwłoki w załatwieniu sprawy,
warianty konstytucyjnego prawa do odwołania,
gwarancje obiektywizmu orzekania przez administrację oraz
dopuszczalny poziom formalizmu procesowego podejmowanych przez nią działań.



W książce podjęto też próbę ukazania współczesnych tendencji w rozwoju prawa o postępowaniu administracyjnym, przy jednoczesnym skonfrontowaniu ustaleń naszej doktryny z dorobkiem nauki w innych systemach prawnych. O unikalnym charakterze opracowania przesądza przyjęta w nim metodologia rozważań, pozwalająca na wypracowanie przez Czytelnika własnego punktu widzenia w poruszanych kwestiach i wyjście poza utrwalony w literaturze przedmiotu schemat analizy, nie zawsze przystający do realiów funkcjonowania administracji publicznej i samego prawa. Stawiając pytania o wizję postępowania administracyjnego, autor zrywa z dotychczasowym sposobem myślenia o funkcjach i instytucjach procedury, uznając za pierwszoplanowe kryteria jej oceny wartości definiowane jako elastyczność, odformalizowanie, przejrzystość i efektywność.






Adresaci:

Publikacja przeznaczona jest dla przedstawicieli nauki, a także szeroko rozumianej praktyki - urzędników, sędziów oraz osób świadczących profesjonalną pomoc prawną.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-7411-8
• ISBN druku: 978-83-264-3321-4
• EAN: 9788326474118
• Liczba stron: 452

Wykaz skrótów | str. 11

Słowo wstępne | str. 15

Rozdział I
Kształtowanie się prawa o postępowaniu administracyjnym i rozstrzyganiu przez sądy sporów jednostki z administracją | str. 17

1. Pojęcie postępowania (procedury, procesu) według ustaleń nauki prawa administracyjnego | str. 17

2. Geneza prawa o postępowaniu administracyjnym oraz rozstrzyganiu przez sądy sporów jednostki z administracją | str. 28

3. Zakres i charakter zabiegów kodyfikacyjnych oraz ich wynik | str. 34

4. Kodyfikacja postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego w Polsce | str. 57

5. Problem kodyfikacji postępowania administracyjnego w prawie unijnym | str. 63

Rozdział II
Jednolitość postępowania administracyjnego a efektywność i pragmatyzm działań administracji | str. 69

1. Przyczyny, symptomy i skutki zjawiska dekodyfikacji | str. 69

2. Idea kodyfikacji postępowania administracyjnego wobec przeobrażeń ustrojowych i funkcjonalnych w administracji | str. 81

3. Elastyczność i prostota procedury jako odpowiedź na wyzwania stojące przed współczesną administracją (problem granic formalizmu postępowania) | str. 86

Rozdział III
Aksjologia postępowania administracyjnego | str. 94

1. Teoretyczne podstawy oceny prawa | str. 94

2. Idea sprawiedliwości proceduralnej w prawie administracyjnym | str. 95

3. Prawo do rzetelnego procesu sądowego a standardy postępowania administracyjnego i formy jego judycjalizacji | str. 101

4. Prawo do dobrej administracji | str. 113

5. Koncepcja zasad ogólnych postępowania administracyjnego | str. 128

Rozdział IV
Gwarancje bezstronności (obiektywizmu) orzekania przez organy administracji | str. 136

1. Bezstronność (obiektywizm) orzekania jako założenie aksjologii prawa i składnik kultury prawnej | str. 136

2. Dylematy ochrony bezstronności (obiektywizmu) orzekania w polskim postępowaniu administracyjnym | str. 139

3. Niezależne organy orzekające w postępowaniu administracyjnym w ujęciu prawnoporównawczym | str. 157

Rozdział V
Pozycja procesowa strony i jej udział w postępowaniu administracyjnym | str. 171

1. Publiczne prawo podmiotowe, interes prawny i roszczenie jednostki wobec władzy publicznej | str. 171

2. Ochrona interesu prawnego oraz interesów zbiorowości (grupowych, "mieszanych" lub złożonych, wspólnot terytorialnych) i tzw. praw refleksowych | str. 181

3. Gwarancje proceduralne i uprawnienia przysługujące stronie oraz innym podmiotom uczestniczącym w postępowaniu administracyjnym | str. 186

4. Czynności i środki warunkujące prawidłowy bieg postępowania | str. 202

5. Sposób dochodzenia do ustaleń w sprawie w toku postępowania | str. 208

Rozdział VI
Forma załatwienia sprawy w postępowaniu administracyjnym | str. 221

1.Rozstrzygnięcie w przedmiocie praw i obowiązków strony przez wydanie decyzji administracyjnej | str. 221

2. Czynności orzecznicze i faktyczne w postępowaniu przed organem administracji | str. 230

3. Alternatywy dla decyzji jako aktu kończącego postępowanie administracyjne | str. 236

4. Koncepcja umowy administracyjnej (publicznoprawnej) i decyzji regulacyjnej w prawie obcym | str. 247

Rozdział VII
Ochrona jednostki przed bezczynnością administracji i przewlekłym prowadzeniem postępowania administracyjnego | str. 256

1. Pojęcia bezczynności administracji i przewlekłego prowadzenia postępowania administracyjnego oraz określenia zbliżone do nich pod względem treści | str. 256

2. Przeciwdziałanie patologii utożsamianej z inercją administracji w przekroju historycznym i prawnoporównawczym | str. 269

3. Ochrona przed bezczynnością administracji i przewlekłym prowadzeniem postępowania w trybie procesowym - polskie doświadczenia | str. 276

Rozdział VIII
Prawo jednostki do odwołania administracyjnego | str. 282

1. Pojęcie odwołania administracyjnego w świetle ustaleń komparatystyki prawniczej | str. 282

1.1. Znaczenie instytucji odwołania w postępowaniu administracyjnym | str. 282

1.2. Odwołanie jako środek inicjujący powtórne rozpatrzenie sprawy co do meritum przez organ wyższego stopnia (model klasyczny, wyrosły z tradycji austro-węgierskiej) | str. 284

1.3. Odwołanie do organu administracji sprzężone z kontrolą sądową decyzji (model niemiecki) | str. 286

1.4. Odwołania rozpatrywane w trybie administracyjnym zapewniające ochronę opcjonalną (model francuski) | str. 288

1.5. Odwołania stanowiące narzędzie realizacji idei zróżnicowanej ochrony prawnej (model włoski) | str. 293

1.6. Odwołania wewnętrzne i do niezależnego organu orzekającego (modele common law) | str. 296

2. Konstytucyjne podstawy prawa do odwołania administracyjnego | str. 303

3. Typologia odwołań w polskim prawie o postępowaniu administracyjnym | str. 313

4. Postępowanie odwoławcze inicjowane wniesieniem odwołania hierarchicznego (dewolutywnego) | str. 321

5. Postępowanie zażaleniowe | str. 343

Rozdział IX
Zasada względnej trwałości ostatecznego aktu administracyjnego | str. 349

1. Ochrona pewności prawa (stabilności porządku prawnego)i praw nabytych jako standard europejskiego soft law oraz wartość konstytucyjna | str. 349

2. Naprawianie błędów związanych z wydaniem wadliwego aktu administracyjnego i naruszeniem procedury oraz odwołalność aktu prawidłowego w prawie obcym | str. 353

3. Nadzwyczajne tryby wzruszenia ostatecznej decyzji lub postanowienia w polskim prawie o postępowaniu administracyjnym | str. 361

4. Odpowiedzialność odszkodowawcza administracji i jej funkcjonariuszy | str. 374

Rozdział X
Postępowanie administracyjne a prawo do sądu | str. 380 

1. Komplementarność administracyjnych trybów ochrony i skargi do sądu administracyjnego | str. 380

2. Prawo do sądu w świetle założeń kasacyjnego modelu orzekania w sprawach sporów jednostki z administracją | str. 387

3. Kontrowersje dotyczące formuły merytorycznego orzekania przez sądy administracyjne | str. 393

4. Nadużycie prawa do sądu | str. 398

5. Wykonanie wyroku sądu administracyjnego | str. 405

6. Alternatywne w stosunku do ochrony sądowej sposoby rozwiązywania sporów jednostki z administracją | str. 410

Bibliografia | str. 417

Summary | str. 451