Postępowanie w sprawach nieletnich na tle standardów europejskich
W podręczniku przedstawiono:
zasady odpowiedzialności nieletnich za naruszanie przez nich obowiązującego prawa, także w ujęciu historycznym,
czynności Policji dokonywane przed wszczęciem postępowania w sprawach nieletnich,
przebieg postępowania w sprawach nieletnich.
W trzecim wydaniu autorka szczegółowo omawia rozwiązania przyjęte przez ostatnią dużą nowelizację ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich z 2013 r., która w znaczącym stopniu zmieniła model postępowania w sprawach nieletnich
, wprowadzając nowy kształt postępowania sądowego opartego niemal w pełnym zakresie na procedurze cywilnej. Bardzo wnikliwie przedstawia nowe przepisy ustawy oraz daje praktyczne wskazówki w zakresie ich stosowania. Ponadto istotną część trzeciego wydania podręcznika stanowi analiza prawna oraz ocena przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich w świetle standardów europejskich.
Książka nie ma charakteru wyłącznie teoretycznego, uwzględnia bowiem problemy stosowania przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich w praktyce na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego.
Adresaci:
Publikacja jest przeznaczona zarówno dla studentów wydziałów prawa i aplikantów poszczególnych zawodów prawniczych, jak i przedstawicieli praktyki stosujących przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, zwłaszcza sędziów rodzinnych, prokuratorów, funkcjonariuszy Policji, kuratorów, a także adwokatów.
- Kategorie:
- Język wydania: polski
- ISBN: 978-83-264-9439-0
- ISBN druku: 978-83-264-8316-5
- EAN: 9788326494390
- Liczba stron: 316
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Wykaz skrótów | str. 11 Wstęp | str. 13 Wstęp do II wydania | str. 15 Wstęp do III wydania | str. 17 Rozdział I Rys historyczny zasad odpowiedzialności nieletnich oraz postępowania w sprawach nieletnich od starożytności do XIX w. | str. 19 1. Przestępczość nieletnich | str. 19 2. Zasady odpowiedzialności w ujęciu historycznym | str. 20 2.1. Starożytność - prawo rzymskie i jego tendencje | str. 20 2.2. Średniowiecze i czasy nowożytne | str. 22 2.3. Zasady odpowiedzialności nieletnich w dawnym prawie polskim | str. 26 3. Tworzenie odrębnego, szczególnego sądownictwa dla nieletnich oraz aktów prawnych regulujących postępowanie przed tymi sądami | str. 30 3.1. Tworzenie sądów dla nieletnich na świecie | str. 30 3.2. Tworzenie sądów dla nieletnich na ziemiach polskich | str. 31 Rozdział II Model postępowania w sprawach nieletnich w Polsce | str. 34 1. Postępowanie w sprawach nieletnich w systemie polskiego prawa | str. 34 2. Prace nad przygotowaniem ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 40 3. Postępowanie wobec nieletnich podporządkowane przepisom kodeksu postępowania karnego z 1928 r. | str. 44 3.1. Uwagi wstępne | str. 44 3.2. Odrębności szczególnego postępowania karnego (rozdział II księgi XI k.p.k. z 1928 r.) | str. 45 3.3. Przebieg postępowania w sprawach nieletnich na podstawie utrzymanych w mocy przepisów art. 474-495 k.p.k. z 1928 r. | str. 50 3.3.1. Postępowanie przygotowawcze w sprawach nieletnich | str. 51 3.3.2. Postępowanie jurysdykcyjne w sprawach nieletnich | str. 53 3.3.3. Postępowanie wykonawcze według kodeksu postępowania karnego z 1928 r. | str. 56 4. Podstawowe założenia ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 56 4.1. Uwagi wstępne | str. 56 4.2. Cel ustawy | str. 59 4.3. Dyrektywy przewodnie ustawy | str. 60 4.3.1. Dobro nieletniego | str. 60 4.3.2. Zasada indywidualizacji | str. 61 4.4. Podstawowe pojęcia ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 62 4.4.1. Nieletni | str. 62 4.4.2. Czyn karalny | str. 65 4.4.3. Demoralizacja | str. 66 4.5. Procedura postępowania w sprawach nieletnich | str. 70 5. Właściwość sądu orzekającego w sprawach nieletnich | str. 77 5.1. Właściwość rzeczowa | str. 77 5.2. Właściwość miejscowa | str. 88 6. Środki wychowawcze i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich, przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 90 6.1. Wymierzanie nieletniemu kary w postępowaniu podporządkowanym przepisom ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 91 6.2. Orzekanie środków wychowawczych | str. 93 6.3. Orzekanie zakładu poprawczego | str. 95 Rozdział III Czynności Policji dokonywane przed formalnym wszczęściem postępowania w sprawach nieletnich | str. 98 1. Uwagi wstępne | str. 98 1.1. Zakres czynności Policji przed formalnym wszczęciem postępowania | str. 100 1.2. Podstawa prawna czynności Policji | str. 103 2. Czynności wstępne Policji | str. 105 3. Czynności Policji w wypadkach niecierpiących zwłoki | str. 106 3.1. Przesłuchiwanie nieletniego przez Policję | str. 108 3.2. Przesłuchiwanie świadków przez Policję | str. 117 3.3. Inne czynności dowodowe Policji | str. 119 3.4. Zatrzymanie nieletniego i umieszczenie w policyjnej izbie dziecka | str. 120 3.4.1. Ujęcie nieletniego | str. 120 3.4.2. Zatrzymanie i umieszczenie nieletniego w policyjnej izbie dziecka | str. 121 Rozdział IV Przebieg postępowania w sprawach nieletnich | str. 128 1. Czas trwania postępowania w stosunku do nieletnich | str. 128 1.1. Uwagi wstępne | str. 128 1.2. Czas od popełnienia czynu karalnego przez nieletniego (lub stwierdzenie jego demoralizacji) do wszczęcia postępowania przed sądem rodzinnym | str. 130 1.3. Czas od pierwszej czynności do wszczęcia postępowania wyjaśniającego . 131 1.4. Czas trwania postępowania wyjaśniającego | str. 132 1.5. Czas trwania postępowania rozpoznawczego | str. 133 1.6. Zawieszenie postępowania | str. 134 1.7. Czas trwania postępowania przed sądem rodzinnym | str. 135 2. Struktura postępowania w sprawach nieletnich uregulowanego przepisami u.p.n. przed i po nowelizacji z 2013 r. | str. 135 3. Wszczęcie postępowania | str. 139 3.1. Wszczęcie postępowania w sprawie nieletniego na podstawie art. 21 § 1 u.p.n. | str. 139 3.2. Wszczęcie postępowania na podstawie art. 32a § 1 u.p.n. | str. 142 3.3. Cel postępowania wszczętego na podstawie art. 32a u.p.n. | str. 143 3.4. Czynności dowodowe przed sądem rodzinnym | str. 144 3.4.1. Zbieranie danych o nieletnim | str. 145 3.4.2. Czynności dowodowe sądu rodzinnego w toku postępowania przed sądem rodzinnym | str. 148 3.4.2.1. Wysłuchanie nieletniego | str. 149 3.4.2.2. Przesłuchiwanie świadków przez sędziego rodzinnego w toku postępowania wyjaśniającego (przed nowelizacją z 2013 r.) | str. 150 3.4.3. Czynności dokonywane na zlecenie sądu rodzinnego | str. 151 3.4.3.1. Czynności zlecone Policji w świetle badań | str. 151 3.4.3.2. Czynności zlecone kuratorom (art. 24 § 1 u.p.n.) | str. 152 4. Strony postępowania | str. 152 4.1. Sytuacja prawna nieletniego jako strony postępowania | str. 154 4.1.1. Prawo nieletniego do obrony | str. 154 4.1.1.1. Realizacja prawa do obrony materialnej w postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 155 4.1.1.2. Prawo nieletniego do obrony formalnej | str. 157 4.1.2. Tymczasowe środki zapobiegawcze stosowane wobec nieletnich w toku postępowania | str. 160 4.2. Rodzice nieletniego (opiekun) | str. 162 4.3. Prokurator | str. 165 5. Pokrzywdzony | str. 167 6. Orzekanie przez sąd rodzinny | str. 171 6.1. Postanowienia wydawane przez sąd rodzinny w toku przebiegu postępowania | str. 171 6.2. Orzekanie przez sąd rodzinny środków wobec rodziców | str. 173 6.3. Orzekanie przez sąd rodzinny o zastosowaniu środków wychowawczych | str. 174 6.4. Orzekanie przez sąd rodzinny na rozprawie | str. 175 6.4.1. Postanowienie kończące postępowanie | str. 179 7. Postępowanie odwoławcze (art. 58-63 u.p.n.) | str. 180 7.1. Środki odwoławcze w sprawach nieletnich | str. 180 7.2. Zakres zaskarżenia | str. 181 7.3. Wymogi formalne środków odwoławczych | str. 182 7.4. Zakaz reformationis in peius | str. 183 7.5. Sytuacja nieletniego w postępowaniu odwoławczym | str. 183 7.6. Sytuacja pokrzywdzonego w postępowaniu odwoławczym | str. 184 7.7. Dopuszczalność wniesienia kasacji | str. 184 7.8. Zaskarżanie orzeczeń wydanych w sprawach nieletnich w praktyce | str. 185 Rozdział V Sytuacja prawna nieletniego w świetle obowiązujących w Polsce przepisów i standardów europejskich | str. 187 1. Uwagi wstępne | str. 187 1.1. Znaczenie Konstytucji w systemie polskiego prawa | str. 187 1.2. Reforma prawa w Polsce w 1997 r. | str. 190 1.3. Prace nad reformą postępowania w sprawach nieletnich w Polsce | str. 193 2. Wyznaczniki standardów europejskich w Polsce w zakresie praw człowieka | str. 194 2.1. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności | str. 194 2.2. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych | str. 196 3. Wyznaczniki standardów europejskich w zakresie szczególnej ochrony praw dziecka | str. 196 3.1. Konwencja o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. | str. 196 3.2. Reguły Minimalne ONZ (zwane regułami z Beijing) | str. 197 3.3. Rekomendacje i zalecenia Rady Europy dotyczące reakcji społecznej na przestępczość nieletnich | str. 198 4. Standardy europejskie a rozwiązania w prawie polskim | str. 199 4.1. Wiek (definicje pojęć "dziecko" i "nieletni") | str. 199 4.1.1. Reguły Minimalne ONZ | str. 199 4.1.2. Konwencja o prawach dziecka | str. 199 4.1.3. Kodeks karny z 1997 r. | str. 200 4.1.4. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 201 5. Podstawowe prawa nieletniego w świetle standardów europejskich oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 203 5.1. Wprowadzenie | str. 203 5.2. Rozwiązania przyjęte w polskiej ustawie a standardy europejskie | str. 203 5.3. Zasady wynikające ze standardów europejskich, których nie uwzględniono w przepisach polskiej ustawy | str. 208 5.3.1. Prawo do rzetelnego procesu | str. 208 5.3.2. Prawo do humanitarnego i godnego traktowania w czasie pozbawienia wolności | str. 209 5.3.3. Prawo do poszanowania godności w toku postępowania | str. 210 5.3.4. Zasada domniemania niewinności | str. 212 5.3.5. Prawo do informacji o zarzutach w sprawie | str. 215 5.3.6. Prawo do bezpłatnego tłumacza | str. 216 5.3.7. Rozpoznanie sprawy w rozsądnym terminie | str. 217 5.4. Zasady i gwarancje wynikające ze standardów europejskich uwzględnione w przepisach polskiej ustawy | str. 218 5.4.1. Zasada prawa do wolności | str. 218 5.4.1.1. Standardy europejskie | str. 218 5.4.1.2. Rozwiązania przyjęte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 219 5.4.2. Zasada prawa do obrony | str. 223 5.4.2.1. Standardy europejskie | str. 223 5.4.2.2. Rozwiązania przyjęte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 223 5.4.3. Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego | str. 228 5.4.3.1. Standardy europejskie | str. 228 5.4.3.2. Rozwiązania przyjęte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 228 5.4.4. Prawo do zaskarżania postanowienia kończącego postępowanie | str. 229 5.4.4.1. Standardy europejskie | str. 229 5.4.4.2. Rozwiązania przyjęte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 230 5.4.5. Ustanowienie odrębnych organów odnoszących się do dzieci, odrębnych praw i procedur | str. 231 5.4.5.1. Standardy europejskie | str. 231 5.4.5.2. Rozwiązania przyjęte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 232 5.4.6. Zasady kierowania się dobrem dziecka oraz indywidualizacji w toku postępowania | str. 234 5.4.6.1. Standardy europejskie | str. 234 5.4.6.2. Rozwiązania przyjęte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 234 5.4.7. Różnorodność środków orzekanych wobec dzieci | str. 235 5.4.7.1. Standardy europejskie | str. 235 5.4.7.2. Rozwiązania przyjęte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 236 Rozdział VI Ocena przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 239 1. Stosowanie przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich przed nowelizacją z 2013 r. | str. 239 2. Ocena rozwiązań przyjętych w ustawie z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz niektórych innych ustaw | str. 244 2.1. Uwagi wstępne | str. 244 2.2. Nowe rozwiązania przewidziane w noweli z 2013 r. | str. 245 2.3. Procedura postępowania wedle noweli z 2013 r. | str. 246 2.4. Czynności Policji | str. 247 2.5. Struktura postępowania | str. 249 2.6. Sytuacja procesowa stron | str. 251 2.7. Postępowanie odwoławcze | str. 253 2.8. Uwagi końcowe | str. 253 3. Projektowane zmiany postępowania w sprawach nieletnich w Polsce przed uchwaleniem noweli z 2013 r. | str. 254 3.1. Uwagi wstępne | str. 254 3.2. Powołanie Zespołu do spraw opracowania projektu ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich w 2003 r. | str. 254 3.3. Przekazanie do Ministerstwa Sprawiedliwości projektu Kodeksu nieletnich w 2005 r. | str. 256 3.3.1. Projekt z 2005 r. | str. 257 3.3.1.1. Podstawowe dyrektywy postępowania | str. 258 3.3.1.2. Podstawowe zasady postępowania | str. 259 3.3.1.3. Zakres podmiotowy i przedmiotowy | str. 261 3.3.1.4. Strony postępowania | str. 268 3.3.1.4.1. Prokurator | str. 269 3.3.1.4.2. Nieletni | str. 270 3.3.1.4.3. Pokrzywdzony | str. 276 3.3.1.5. Struktura postępowania | str. 278 3.3.1.5.1. Postępowanie wyjaśniające | str. 279 3.3.1.5.2. Postępowanie jurysdykcyjne | str. 282 3.3.1.5.3. Postępowanie wykonawcze | str. 287 3.3.1.6. Dochodzenie odszkodowania od Skarbu Państwa | str. 290 3.3.2. Projekt z 2007 r. | str. 291 3.3.3. Projekt z 2008 r. | str. 294 Bibliografia | str. 299