Status prawny związku metropolitalnego w Polsce a metropolii we Francji. Studium prawnoporównawcze

• Druk: 2023
• Seria / cykl: MONOGRAFIE
• Autor: Bogdan Dolnicki, Monika Augustyniak, Roman Marchaj
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Autorzy w sposób kompleksowy omawiają problematykę związaną z organizacją i funkcjonowaniem związku metropolitalnego w Polsce (na przykładzie województwa śląskiego) i metropolii we Francji (uwzględniając specyfikę dużych aglomeracji miejskich: Paryża, Lyonu i Marsylii) – w świetle wyzwań współczesnego samorządu terytorialnego.
Głównym celem opracowania są odpowiedzi m.in. na pytania: • na czym polega instytucja metropolii i związku metropolitalnego w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji; • jakie są podstawy prawne tworzenia tego mechanizmu współpracy jednostek samorządu terytorialnego w zarządzaniu wspólnotą samorządową i jaki jest ich charakter prawny; • czy regulacje prawne w zakresie organizacji i funkcjonowania metropolii oraz związku metropolitalnego wymagają znaczących modyfikacji prawnych, a także • jak kształtuje się zakres zadań realizowanych przez metropolie i związek metropolitalny. W publikacji uwzględniono aktualne poglądy wyrażone w doktrynie, piśmiennictwie i orzecznictwie polskiego i francuskiego prawa administracyjnego dotyczące problematyki metropolizacji. Opracowanie jest przeznaczone dla pracowników administracji publicznej oraz adwokatów, radców prawnych i sędziów. Zainteresuje również pracowników naukowych i studentów wydziałów prawa i administracji, politologii, socjologii oraz geografii.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8328-480-4
• ISBN druku: 978-83-8328-177-3
• EAN: 9788383284804
• Liczba stron: 452

Wykaz skrótów | str. 13
Wstęp | str. 15
Rozdział I
Wokół pojęcia metropolii – koncepcje metropolitalne | str. 19

Metropolia, aglomeracja, obszar metropolitalny – problemy terminologiczne | str. 19
Geneza i kształtowanie się koncepcji związków      metropolitalnych w Polsce po 1990 r.  | str. 26


Specyfika konurbacji górnośląskiej | str. 60

Rozdział II
Związek metropolitalny w województwie śląskim – ujęcie ustrojowe i funkcjonalne | str. 67

Zakres regulacji zawartych w ustawie o związku metropolitalnym w województwie śląskim | str. 67

1.1. Wprowadzenie | str. 67
1.2. Ustawa o związku metropolitalnym w województwie         śląskim jako akt prawny z zakresu ustrojowego prawa administracyjnego | str. 69
1.3. Systematyka ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim | str. 82
1.4. System odesłań zawarty w ustawie o związku         metropolitalnym w województwie śląskim | str. 91
1.4.1. Wprowadzenie | str. 91
1.4.2. Norma odsyłająca | str. 94
1.4.3. Odesłania zawarte w ustawie o związku            metropolitalnym w województwie śląskim | str. 95

Charakter prawny związku metropolitalnego w województwie śląskim | str. 100

2.1. Wprowadzenie | str. 100
2.2. Związek metropolitalny z perspektywy         art. 1 ust. 2 u.z.m.w.ś. | str. 103
2.3. Podmiotowość prawna związku metropolitalnego | str. 106
2.4. Powiązanie związku metropolitalnego z samorządem terytorialnym | str. 110

Organy związku metropolitalnego w województwie      śląskim | str. 115

3.1. Organy związku metropolitalnego jako organy         administracji publicznej | str. 115
3.2. Dualizm zadaniowo-kompetencyjny jako podstawa         działania organów związku metropolitalnego w województwie śląskim | str. 120
3.3. Zasada jawności działania organów związku         metropolitalnego | str. 122
3.4. Zgromadzenie związku metropolitalnego w         województwie śląskim | str. 125
3.4.1. Podstawy prawne działania zgromadzenia związku metropolitalnego | str. 125
3.4.2. Charakterystyka prawna zgromadzenia związku metropolitalnego | str. 128
3.4.3. Zgromadzenie jako organ stanowiący związku metropolitalnego | str. 132
3.4.4. Zgromadzenie jako organ kontrolny związku metropolitalnego | str. 139
3.4.5.  Skład zgromadzenia związku metropolitalnego  | str. 155
3.5. Zarząd związku metropolitalnego w województwie         śląskim | str. 166
3.5.1. Podstawy prawne działania zarządu związku metropolitalnego | str. 166
3.5.2. Charakterystyka prawna zarządu związku metropolitalnego | str. 169
3.5.3. Skład zarządu związku metropolitalnego oraz procedura jego powoływania | str. 172
3.5.4. Pozycja prawna przewodniczącego zarządu | str. 175
3.6. Urząd metropolitalny | str. 177
3.7. Skarbnik i sekretarz związku metropolitalnego | str. 179

Zadania związku metropolitalnego oraz sposoby      ich wykonywania | str. 180

4.1. Zadania związku metropolitalnego | str. 180
4.1.1. Wprowadzenie | str. 180
4.1.2. Zakres zadań związku metropolitalnego | str. 183 
4.2. Charakterystyka prawna zadań związku         metropolitalnego | str. 184
4.3. Zadania związku metropolitalnego z zakresu publicznego transportu zbiorowego | str. 185
4.4. Zadania związku metropolitalnego na tle zadań jednostki samorządu terytorialnego | str. 189
4.5. Porozumienie | str. 194
4.6. Wnioski de lege lata | str. 195
4.7. Zasady prowadzenia gospodarki komunalnej przez związek metropolitalny | str. 196
Rozdział III
Francuska metropolizacja: w poszukiwaniu właściwej formy prawnej dla metropolii | str. 201

Pojawienie się idei metropolii i jej kontekst normatywny – geneza | str. 201


Konstytucyjne ramy prawne dla metropolii – wybór odpowiedniej formy prawnej | str. 212


Początek instytucjonalizacji metropolii – o istotnych raportach i sprawozdaniach dotyczących metropolii | str. 215
Instytucjonalizacja metropolii – etap pierwszy.

     Próba oceny | str. 219
4.1. Model metropolitalny współpracy międzygminnej na mocy ustawy RCT – EPCI z własnym         statusem podatkowym | str. 222
4.2. Próba oceny niedokończonego procesu metropolizacji         na mocy ustawy RCT | str. 227

Instytucjonalizacja metropolii – etap drugi. Próba oceny | str. 231

5.1. Podstawy organizacji i funkcjonowania metropolii         we Francji – metropolia na mocy ustawy MAPTAM (ogólne założenia) | str. 231
5.2. Tworzenie metropolii w oparciu o oś region –         metropolia | str. 234
5.3. Wzmocnione metropolie dostosowane do specyfiki         różnych dużych obszarów miejskich – rodzaje | str. 238
5.4. Próba oceny procesu metropolizacji wedle         ustawy MAPTAM | str. 240
5.5. Ustawa z 28.02.2017 r. (ustawa SPAM) –         o ewolucji instytucji metropolii | str. 244
Rozdział IV
Rodzaje francuskich metropolii – ujęcie ustrojowe i funkcjonalne | str. 249

Metropolie francuskie – zróżnicowanie statutów publicznych zakładów współdziałania międzygminnego | str. 249

1.1. Metropolie prawa powszechnego (des métropoles         de droit commun) | str. 250
1.1.1. Tworzenie metropolii prawa powszechnego – od dobrowolnego po obligatoryjne | str. 250
1.1.2. Organizacja i funkcjonowanie metropolii prawa powszechnego | str. 254
1.1.3. Zadania metropolii prawa powszechnego | str. 267
1.1.4. Próba oceny | str. 268
1.2. Metropolia Wielkiego Paryża (la métropole         du Grand Paris) | str. 270
1.2.1. Koncepcje metropolitalne dla Paryża | str. 270
1.2.2.  Powstanie metropolii Wielkiego Paryża (MGP) | str. 276
1.2.3. Organizacja i funkcjonowanie metropolii            Wielkiego Paryża | str. 278
1.2.4. Miasto Paryż (La Ville de Paris) – odrębności | str. 288
1.2.5. Zadania metropolii Wielkiego Paryża | str. 290
1.3. Metropolia Aix-Marseille-Provence (la métropole d’Aix-Marseille-Provence – AMP) | str. 293
1.3.1. Powstanie metropolii AMP | str. 293
1.3.2. Organizacja wewnętrzna metropolii AMP | str. 295
1.3.3. Zadania metropolii AMP | str. 303
1.3.4. Modyfikacja organizacyjno-kompetencyjna metropolii AMP – nowe wyzwania w procesie            metropolizacji | str. 304

Zadania metropolii – uwagi szczegółowe | str. 307

2.1. Określenie zadań metropolii w oparciu o zasadę         specjalizacji (le principe de spécialité) | str. 307
2.2. Zadania metropolitalne dostosowane do wyzwań stojących przed największymi obszarami miejskimi | str. 309
2.3. Interes metropolitalny jako kryterium przekazania zadań | str. 317
2.4. Sposoby przekazywania zadań dla EPCI metropolitalnych | str. 319
2.4.1. Przekazywanie z mocy prawa zadań gmin | str. 319
2.4.2. Przekazywanie zadań regionalnych | str. 321
2.4.3. Przekazywanie zadań departamentów | str. 322
2.4.4. Przekazywanie zadań przez państwo | str. 325
2.5. Środki finansowe, majątkowe i kadrowe przeznaczone dla metropolii do realizacji ich zadań | str. 326
Rozdział V
Metropolia lyońska oraz miejsce metropolii we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 333

Metropolia lyońska – wspólnota terytorialna o szczególnym statusie prawnym | str. 333

1.1. Szczególny status prawny metropolii lyońskiej – etapy tworzenia | str. 333
1.2. Organizacja metropolii lyońskiej | str. 339
1.2.1. Organy metropolii lyońskiej | str. 339
1.2.2. Inne organy i ciała koordynująco- -konsultacyjne | str. 345
1.3. Zadania metropolii Lyonu | str. 349
1.3.1. Określenie zadań metropolii Lyonu | str. 349
1.3.2. Wykonywanie zadań gminnych przez metropolię lyońską – Pakt spójności metropolitalnej (PCM) | str. 352
1.3.3. Przekazanie wszystkich zadań departamentalnych do metropolii lyońskiej | str. 358

Miejsce metropolii we francuskim samorządzie      terytorialnym | str. 359

2.1. Relacje „metropolia – region” – mechanizmy         współpracy | str. 359
2.2. Relacje „metropolia – departament” – likwidacja departamentu? | str. 368
2.3. Relacja „metropolia – gmina” – osłabienie         kompetencyjne gmin | str. 374
2.4. Metropolie jako czynnik ewolucji w zakresie współpracy jednostek międzygminnych (EPCI) | str. 375
2.5. Bieguny (klastry) metropolitalne (Les pôles métropolitains) i PETR – instytucjonalna współpraca wertykalna | str. 377
2.6. Relacje „metropolia – państwo” – państwo jako promotor procesu metropolizacji | str. 383
 
Rozdział VI
Metropolie we Francji a związek metropolitalny w Polsce – ujęcie porównawcze. Próba oceny | str. 389

Proces metropolizacji i jego kontekst normatywny – ujęcie porównawcze | str. 389

1.1. Etap przygotowawczy – od nowatorskich projektów, koncepcji i raportów po „wsteczne działania         ustawodawcy” | str. 391
1.2. Pierwszy etap instytucjonalizacji związku metropolitalnego i metropolii we Francji – formuła uniwersalna | str. 395
1.3. Drugi etap instytucjonalizacji związku metropolitalnego i metropolii we Francji – aktualny wzorzec | str. 398
1.4. Trzeci etap – niedokończony proces metropolizacji         w zakresie innych obszarów metropolitalnych | str. 400

Metropolie we Francji a związek metropolitalny w Polsce – ujęcie ustrojowe | str. 401

2.1. Uwagi ogólne | str. 401
2.2. Organy metropolii: struktura wewnętrzna i funkcje | str. 403
2.2.1. Rada metropolii i zgromadzenie związku | str. 406
2.2.2. Przewodniczący metropolii i zarząd związku | str. 409
2.2.3. Uwagi w zakresie mandatu radnego metropolitalnego i delegatów gmin, wchodzący w skład związku | str. 412
2.2.4. Uchwały rady metropolitalnej i zgromadzenia – tryb głosowań | str. 413
2.2.5. Kluby radnych metropolitalnych | str. 415
2.2.6. Jawność – aspekt zewnętrzny i wewnętrzny | str. 415
2.2.7. Komisje – organy wewnętrzne rady/zgromadzenia | str. 417
2.2.8. Diety | str. 418
2.3. Ciała koordynująco-doradcze. Odrębności francuskie | str. 418
2.4. Wnioski | str. 421

Metropolie we Francji a związek metropolitalny w Polsce – ujęcie funkcjonalne | str. 423

3.1. Uwagi ogólne | str. 423
3.2. Rodzaje zadań oraz ich charakter prawny | str. 424
3.3. Wnioski | str. 432
Zakończenie | str. 435
Bibliografia  | str. 439