E-booki – dlaczego warto je czytać i które wybrać?

18.06.2024 | czas czytania: 6 minut

Ich zwolennicy mówią, że są wygodne i ekologiczne. Przeciwnicy – że nie są w stanie zastąpić kontaktu z papierem. Jedni przewidują, że wkrótce zastąpią tradycyjne wydania. Inni – że to najlepszy sposób na oszczędność przestrzeni i zasobów. E-booki. Skąd się wzięły, czy warto je czytać i które tytuły z biblioteki PWN są godne polecenia – tego dowiesz się z niniejszego artykułu.

Krótka historia e-booków

Zacznijmy od samego początku. A przynajmniej od tego, co powszechnie zwykło się uznawać za oficjalny początek e-booków.

W roku 2023 popularny portal Ebook Friendly opublikował okolicznościowy artykuł na symboliczne pięćdziesięciolecie istnienia e-booków. Dowiadujemy się z niego, iż za pierwszą publikację elektroniczną uznaje się Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych, opracowaną w cyfrowym wydaniu 4 lipca 1971 roku.

Za tę przełomową akcję odpowiadał dwudziestoczteroletni student, Michael Stern Hart, późniejszy założyciel Projektu Gutenberg – inicjatywy umożliwiającej bezpłatne pobieranie cyfrowych kopii książek, których prawa autorskie wygasły.

Kolejne lata przyniosły kolejne przełomy – na przykład w roku 1990 na japońskim rynku pojawił się Sony Data Discman, uznawany za pierwszy dostępny komercyjnie czytnik e-booków. Sprzętowi temu daleko było jeszcze do czytników, które obecnie rządzą naszym rynkiem, ale samo wsparcie dla formatu książki elektronicznej mogło wyznaczyć zupełnie nowy kierunek działań w świecie wydawniczym.

Dlatego kiedy spojrzymy wstecz na historię książki elektronicznej, lata dziewięćdziesiąte uznać można za dekadę największych przełomów. W 1992 roku The Voyager Company wypuściła na rynek pierwszą dyskietkę z książką, umożliwiającą nie tylko czytanie, ale też przeszukiwanie pliku, dodawanie zakładek czy zmianę fontu. Coś, co dziś jest dla nas standardem, wówczas okazało się prawdziwą rewolucją.

W roku 1997 Audible umożliwiło odsłuchiwanie audiobooków, a dziesięć lat później doczekaliśmy się pierwszej generacji czytników Kindle od Amazona. Upowszechnienie formatów cyfrowych książek weszło w tym czasie na wyższy poziom, a e-booki i audiobooki na stałe zagościły na światowym rynku wydawniczym – po dziś dzień zdobywając coraz większą popularność.

Dlaczego warto czytać e-booki?

Zwolennicy elektronicznych wydań książek zwracają uwagę na wiele istotnych aspektów – od wygody po ekologię i od nieograniczonych zasobów po korzyści zdrowotne.

W roku 2004 doczekaliśmy się pierwszego na świecie czytnika z wyświetlaczem e-ink imitującym papier. To ważne, ponieważ technologia ta uznawana jest za przyjaźniejszą i zdrowszą dla wzroku niż ekrany typu LCD czy LED, co potwierdziły m.in. badania Harvard School of Public Health, których wyniki opublikowano w marcu 2023 roku. Wynika z nich, iż e-papier może być nawet trzy razy zdrowszy dla oczu niż ekrany LCD. A wszystko to m.in. dzięki eliminacji migotania i ostrego podświetlenia, serwowanego nam przez standardowe ekrany.

Na podobne korzyści wskazują użytkownicy czytników e-booków, którzy w pierwszej kolejności za ich największą zaletę uznają wygodę. A wygoda ta wiąże się nie tylko z faktem, iż czytniki są lekkie i mogą mieścić bazy z tysiącami książek. Przede wszystkim – nie męczą tak oczu i umożliwiają dostosowanie rozmiarów marginesów, interlinii i fontów, co jest korzyścią nie do przecenienia szczególnie dla osób starszych oraz dla wszystkich mających mniejsze lub większe problemy ze wzrokiem.

Również udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami – np. funkcja zamiany tekstu na mowę – stawiają e-booki ponad tradycyjnymi wydaniami papierowymi.

Podobnie ocenić można lekkość i pojemność czytnika. Taki sprzęt możemy wyposażyć w ogrom książek, nie obciążając przy okazji ani kręgosłupa, ani bagażu, ani nadgarstków.

Współczesne czytniki mają także do zaoferowania sporo opcji dodatkowych. Wśród nich znajdują się m.in. możliwość dodawania zakładek czy podkreślania fragmentów tekstu i opracowywania notatek, a także wbudowane słowniki. W ich przypadku jedno kliknięcie dzieli nas od poznania definicji danego słowa – bądź to w języku polskim, bądź to języku obcym.

Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, iż kupując wydanie elektroniczne książki, zyskujemy do niej dostęp w różnych formatach – nie tylko na czytniki. A to oznacza, że jeśli najdzie nas ochota na czytanie w kolejce u lekarza, w pociągu, autobusie czy podczas przerwy w pracy – możemy dany plik uruchomić także na telefonie, tablecie czy komputerze.

Jest to zatem doskonała odpowiedź na pytanie, jak czytać więcej – po prostu sięgając po książki w każdej wolnej chwili. Bo możemy zapomnieć ściągnąć aktualnie czytaną książkę z półki albo nie mieć ochoty na dźwiganie jej, ale z telefonami większość z nas praktycznie wcale się już nie rozstaje. Dzięki nim nie rozstajemy się także z dostępem do e-książek.

Które e-booki PWN warto przeczytać? Nasze propozycje

Jeżeli nie wiesz, od jakich publikacji zacząć swoją przygodę z e-bookami PWN, oto kilka ciekawych i intrygujących propozycji na dobry początek.

Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu

Antoni Dudek, Zdzisław Zblewski

Spojrzenie na epokę PRL oczami historyków zajmujących się analizą dziejów powojennej Polski. To spojrzenie rzetelne – wnikliwe i obszerne – obejmujące zarówno blaski, jak i cienie minionego systemu. Fascynują Cię tamte czasy? A może chcesz poszerzyć wiedzę? Na pewno w tej pozycji znajdziesz sporo dla siebie. Więcej »

Potyczki z Freudem. Mity, pułapki i pokusy psychoterapii

Tomasz Stawiszyński

Rozważania o filozofii – podane w sposób przystępny i zrozumiały – uzupełnione o liczne anegdoty i odniesienia do kultury. Bez przygniatania naukowymi teoriami, za to z ciekawą polemiką wobec współczesnych przekonań dotyczących tego, jak powinno wyglądać szczęśliwe życie. Dla osób ciekawych świata, które lubią konfrontować swoje poglądy z cudzymi – pozycja warta przeczytania. Więcej »

Droga do kreacji, czyli trening twórczości XXI wieku

Joanna Kwaśniewska

Twórcze ćwiczenia wspomagające rozwój kreatywności – zebrane w obszerny zbiór pełen wiedzy i inspiracji. Publikacja Joanny Kwaśniewskiej stworzona została z myślą o trenerach, nauczycielach i edukatorach pragnących obudzić twórczy potencjał w swoich podopiecznych.
Publikacja otrzymała nagrodę główną, przyznawaną przez Polskie Towarzystwo Trenerów Biznesu, jako Książka dla Trenera 2023. Więcej »

Nauka o szczęściu. 7 lekcji dobrego życia

Bruce Hood

Jak nauka patrzy na kwestię szczęścia? I co zrobić, aby być szczęśliwym człowiekiem? Tę kwestię przeanalizował profesor Bruce Hood, a efektem jego badań jest niniejsza publikacja, z której dowiesz się, jak praktykować szczęście i budować zdrowe więzi z otoczeniem. A wszystko to, aby po prostu… żyło się lepiej. Więcej »

Optimum 2.0. Idea cyberpsychologii pozytywnej

Paweł Fortuna

Psychologiczne spojrzenie na nowe technologie. Z jednej strony: jakich emocji dostarczają i jakie miejsce zajmują w naszym życiu, z drugiej: czym dokładnie są i jak możemy je wykorzystywać, aby zamiast przerażać, przede wszystkim nas wspierały. Fascynują Cię kwestie cyberpsychologii i interakcji człowieka z maszyną? To może być idealna lektura dla Ciebie. Więcej »

Czytajmy e-booki – podsumowanie

Wiesz już, jak wyglądała historia powstania e-booków i kiedy doczekaliśmy się pierwszych czytników książek elektronicznych. Znasz też polecane e-booki PWN, które będą dla Ciebie doskonałą rozrywką intelektualną. Nie zapominaj również, iż cyfrowe wydania książek są doskonałym pomysłem na prezent – szczególnie dla osób, które z jakichś powodów nie mogą lub nie chcą czytać papierowych wydań książek.

Zajrzyj do księgarni z e-bookami i wybierz swoją pierwszą lekturę. Wybór jest naprawdę ogromny!

Źródło badań:
https://sid.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jsid.1191