Umowa o dział spadku

• Druk: 2007
• Autor: Jakub Biernat
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Stan prawny na 10.11.2007 r.
Dział spadku należy do tych instytucji
z zakresu prawa spadkowego, które odgrywają
szczególnie istotną rolę w praktyce, tak
z perspektywy ochrony interesów spadkobierców,
jak i innych osób. Przez dział spadku
realizują się bowiem podstawowe cele prawa
spadkowego w razie, gdy do dziedziczenia
powołany jest więcej niż jeden podmiot.
Unormowanie umowy o dział spadku w polskim
prawie cywilnym trudno uznać za charakteryzujące
się przejrzystością i precyzją.
Przeciwnie - budzi ono poważne wątpliwości,
również w odniesieniu do kwestii o fundamentalnym
znaczeniu. Niniejsza publikacja
jest pierwszym w literaturze polskiej opracowaniem
monograficznym poświęconym
omówieniu i ocenie regulacji dotyczącej
umowy o dział spadku na gruncie obowiązującego
materialnego prawa cywilnego.



Recenzje:





"[... ]Recenzowana praca składa się z wprowadzenia,
w którym Autor przedstawia
swoje podstawowe założenia, ośmiu rozdziałów
oraz zakończenia, pozwalającego
na podsumowanie wyników przeprowadzonych
badań. [...]"

więcej w zakładce Recenzje

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-2214-0
• ISBN druku: 978-83-7526-471-5
• EAN: 9788326422140
• Liczba stron: 260

Wykaz skrótów 
str. 11 

Wprowadzenie 
str. 15



Rozdział I

Zagadnienia ogólne 
str. 19



§ 1. Uwagi wstępne 
str. 19

1. Charakter prawny współuprawnienia spadkobierców 
str. 20

2. Ustanie współuprawnienia spadkobierców 
str. 21

3. Pojęcie i natura prawna działu spadku 
str. 21

4. Tryby działu spadku 
str. 23

5. Znaczenie działu spadku 
str. 25

§ 2. Ogólna charakterystyka instytucji działu spadku w prawie polskim 
str. 26

1. Źródła prawa 
str. 26

2. Charakter prawny wspólności majątku spadkowego 
str. 26

3. Sposoby powstania wspólności majątku spadkowego 
str. 30

4. Sposoby ustania wspólności majątku spadkowego 
str. 34

5. Pojęcie i natura prawna działu spadku 
str. 36

6. Tryby działu spadku 
str. 38

6.1. Sądowy dział spadku 
str. 39

6.2. Umowny dział spadku 
str. 43

§ 3. Kolejność zawierania umów o dział spadku po kilku spadkodawcach 
str. 45

§ 4. Umowa o dział spadku a umowa o zniesienie współwłasności i umowa o podział majątku wspólnego małżonków 
str. 49

1. Zagadnienia ogólne 
str. 49

2. Umowa o dział spadku a umowa o zniesienie współwłasności 
str. 50

3. Umowa o dział spadku a umowa o podział majątku wspólnego małżonków 
str. 51



Rozdział II

Ogólna charakterystyka umowy 
str. 55



§ 1. Kwalifikacja czynności prawnej jako umowy o dział spadku 
str. 55

1. Zagadnienia ogólne 
str. 55

2. Odgraniczenie umowy o dział spadku od innych czynności prawnych dotyczących majątku spadkowego 
str. 56

3. Wartość korzyści uzyskiwanych w wyniku zawarcia umowy a wartość udziału w majątku spadkowym 
str. 57

§ 2. Umowa o dział spadku jako czynność rozporządzająca 
str. 62

1. Zagadnienia ogólne 
str. 62

2. Kwalifikacja umowy o dział spadku jako określonego rodzaju czynności rozporządzającej 
str. 64

3. Umowa o dział spadku jako czynność rozporządzająca a zobowiązanie do jej dokonania 
str. 73

3.1. Problematyka wymogu istnienia zobowiązania do zawarcia umowy 
str. 73

3.2. Problematyka możliwości istnienia zobowiązania do zawarcia umowy 
str. 77

§ 3. Problematyka odpłatności (nieodpłatności) umowy 
str. 81



Rozdział III

Przedmiot umowy 
str. 83



§ 1. Uwagi wstępne 
str. 83

§ 2. Ogólne określenie przedmiotu umowy 
str. 84

§ 3. Umowa o "pełny" dział spadku a umowa o częściowy dział spadku 
str. 87

§ 4. Przypadki szczególnego określenia przedmiotu umowy 
str. 91

1. Wpływ podzielnego charakteru wierzytelności należących do spadku na określenie przedmiotu umowy 
str. 91

2. Wpływ surogacji na określenie przedmiotu umowy 
str. 94

3. Wpływ rozporządzenia udziałem w prawie majątkowym należącym do majątku spadkowego na określenie przedmiotu umowy 
str. 99

4. Wpływ przynoszenia przez rzeczy i prawa należące do spadku pożytków i innych przychodów na określenie przedmiotu umowy 
str. 102

5. Wpływ ustanowienia zapisu lub polecenia oraz wpływ ustawowego zapisu naddziałowego na określenie przedmiotu umowy 
str. 106



Rozdział IV

Strony umowy 
str. 109



§ 1. Uwagi wstępne 
str. 109

§ 2. Podmioty będące stronami umowy 
str. 110

1. Spadkobiercy jako strony umowy 
str. 110

2. Inne podmioty jako strony umowy 
str. 110

2.1. Nabywca udziału w spadku jako strona umowy 
str. 111

2.2. Spadkobierca spadkobiercy jako strona umowy 
str. 112

2.3. Następca prawny osoby prawnej i jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną jako strona umowy 
str. 113

2.4. Małżonek spadkobiercy jako strona umowy 
str. 114

2.5. Syndyk i zarządca jako strona umowy 
str. 122

§ 3. Krąg podmiotów będących stronami umowy 
str. 123

1. Zagadnienia ogólne 
str. 123

2. Zagadnienia szczegółowe 
str. 128

§ 4. Zdolność do czynności prawnych podmiotów będących stronami umowy 
str. 134



Rozdział V

Treść umowy 
str. 139



§ 1. Uwagi wstępne 
str. 139

§ 2. Swoboda stron w kształtowaniu treści umowy 
str. 139

1. Zagadnienia ogólne 
str. 139

2. Wartość korzyści uzyskiwanych w wyniku zawarcia umowy a wartość udziału w majątku spadkowym 
str. 140

3. Zaliczanie darowizn na schedę spadkową 
str. 141

4. Modyfikacja odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady 
str. 144

§ 3. Korzyści uzyskiwane w związku z zawarciem umowy 
str. 145

1. Sposoby podziału majątku będącego przedmiotem umowy 
str. 145

2. Przyznanie poszczególnych praw majątkowych stronom umowy 
str. 146

3. Zastrzeżenie spłat lub dopłat 
str. 147

3.1. Zagadnienia ogólne 
str. 147

3.2. Rozliczenia między stronami umowy w postaci niepieniężnej 
str. 148

3.3. Zastrzeżenie spłat lub dopłat jako element treści umowy 
str. 149

§ 4. Rozliczenia określone w art. 686 k.p.c. 
str. 151

§ 5. Modyfikacja odpowiedzialności za długi spadkowe 
str. 153

§ 6. Warunek i termin 
str. 154

§ 7. Wpływ spadkodawcy na treść umowy 
str. 158



Rozdział VI

Forma umowy 
str. 160



§ 1. Uwagi wstępne 
str. 160

§ 2. Ogólna charakterystyka uregulowania formy umowy 
str. 161

§ 3. Forma szczególna umowy z uwagi na jej przedmiot 
str. 161

1. Umowa o dział spadku, której przedmiotem jest prawo własności nieruchomości 
str. 161

2. Umowa o dział spadku, której przedmiotem jest prawo użytkowania wieczystego 
str. 167

3. Umowa o dział spadku, której przedmiotem jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu 
str. 169

4. Umowa o dział spadku, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo 
str. 171

5. Inne przypadki zastrzeżenia formy szczególnej z uwagi na przedmiot umowy 
str. 176

§ 4. Rygor formy szczególnej 
str. 178

§ 5. Zakres formy szczególnej 
str. 181

1. Zagadnienia ogólne 
str. 181

2. Zakres formy szczególnej w odniesieniu do umowy o dział spadku 
str. 183



Rozdział VII

Wady oświadczenia woli 
str. 186



§ 1. Uwagi wstępne 
str. 186

§ 2. Stan wyłączający świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, groźba, pozorność 
str. 186

§ 3. Błąd 
str. 188

1. Zagadnienia ogólne 
str. 188

1.1. Ratio legis szczególnego unormowania błędu 
str. 188

1.2. Zakres odmienności wynikających ze szczególnego unormowania błędu 
str. 190

2. Przesłanki błędu prawnie doniosłego 
str. 197

2.1. Błąd co do stanu faktycznego, który strony uważały za niewątpliwy 
str. 197

2.1.1. Stan faktyczny 
str. 197

2.1.2. Brak wątpliwości stron umowy 
str. 200

2.1.3. Wnioski 
str. 204

2.2. Błąd istotny 
str. 204

§ 4. Błąd wywołany podstępnie (podstęp) 
str. 207

§ 5. Skutki prawne wad oświadczenia woli 
str. 209



Rozdział VIII

Skutki prawne umowy 
str. 211



§ 1. Uwagi wstępne 
str. 211

§ 2. Utrata przez majątek spadkowy cech majątku odrębnego 
str. 212

§ 3. Nabycie przez strony umowy praw majątkowych wchodzących w skład majątku spadkowego oraz powstanie zobowiązania do uiszczenia spłat lub dopłat 
str. 213

§ 4. Zmiana charakteru odpowiedzialności za długi spadkowe 
str. 220

1. Zmiana charakteru odpowiedzialności za długi spadkowe - zasada 
str. 220

2. Zmiana charakteru odpowiedzialności za długi spadkowe - wyjątki 
str. 221

3. Umowa o częściowy dział spadku a zmiana charakteru odpowiedzialności za długi spadkowe 
str. 223

§ 5. Powstanie odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady 
str. 224

1. Zagadnienia ogólne 
str. 224

2. Stosowanie przepisów o rękojmi przy umowie sprzedaży do umowy o dział spadku 
str. 225

2.1. Definicja wady fizycznej i prawnej, przesłanki powstania odpowiedzialności, dochodzenie odszkodowania 
str. 226

2.2. Uprawnienia z tytułu rękojmi 
str. 227

§ 6. Ubezskutecznienie rozporządzenia udziałem w prawie majątkowym należącym do majątku spadkowego 
str. 230

§ 7. Możliwość dochodzenia roszczeń określonych w art. 686 k.p.c. 
str. 232

§ 8. Możliwość zaliczenia darowizn na schedę spadkową 
str. 234



Uwagi końcowe 
str. 237

Bibliografia 
str. 247

Orzecznictwo 
str. 259